Yetişkin bir bireyde kalp atım hızı dakikada 60 ila 100 arasında olmalıdır. Eğer nabız sayısı 60'ın altına düşüyorsa bradikardi (kalbin yavaş atması) durumu söz konusudur. Bu hız 40'ın altına düşerse ya da 60’ın altında iken belirtilere yola açıyorsa tehlikelidir.
Bradikardi mutlaka dikkatle takip edilmelidir. Eğer kontrol altına alınmazsa bayılmaya, kalp yetmezliğine ve ani ölümlere yol açabilir. Genç insanlarda ve yoğun antreman yapan sporcularda nabız 60’ın altında olabilir ve bu bir soruna yol açmaz.
Bradikardi Belirtileri
Bradikardi olunca kalbin oksijenden zengin kanı yeterli derecede pompalayamamasına bağlı olarak aşağıdaki belirtiler olabilir:
- Baş dönmesi
- Aşırı halsizlik
- Bayılma
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Erken yorulma
- Göz kararması
- Bilinç bulanıklığı
Bradikardinin Nedenleri
- Yaşlılık: İleri yaşlarda kalbin ileti dokusunun iletkenliğinin azalması sebebiyle olur.
- Damar tıkanıklığı: Kalp krizi sonrasında ileti sisteminin hasar görmesine bağlı olur.
- Kalp dokusunun enfeksiyonu.
- Doğumsal kalp bozuklukları.
- Tiroid bezinin az çalışması.
- Potasyum ve kalsiyum gibi elektrolit bozuklukları.
- Uykuda solunum durması (OSAS).
- Kalp ameliyatı sonrası oluşabilecek komplikasyonlar.
- İlaç veya bal zehirlenmesi.
Bradikardi Tanısı
Bradikardiyi teşhis etmek için nabzın dakikada ne kadar attığını bilmemiz gerekir. Bunun için en basit yöntem nabza parmakla baskı yaparak atım sayısını hesaplamaktır. Ancak bu yöntem kesin teşhis anlamına gelmez. Kesin tanı ritim holteri ile konulur. Ritim holteri hastaya takılan ve 24 saat boyunca yaşanan ritim düzenini kayıt alan cihazdır. Daha fazla bilgi için ritim holteri yazımızı okuyabilirsiniz.
Bradikardi Tedavisi
Bradikardinin tedavisi nedene yönelik yapılır. Altta yatan hipotiroidi, uyku apnesi,elektrolit bozukluğu gibi hastalıklar varsa önce bunların tedavisi yapılmalı; ilaçlara bağlı görülüyorsa ilaçların değiştirilmesi gerekir. Eğer tehlikeli boyutta bir yavaşlama söz konusuysa kalp pili takmak gerekebilir.
Kalp her kasıldığında kan buradan öncelikle aort damara geçiş yapar. Ardından diğer damarlara basınç yoluyla gönderilir. Özellikle elastik yapıya sahip olması sebebiyle, damarlar farklı açılarda kasılıp gevşeme yeteneğine sahiptir. Bu sayede vücudun belli başlı bazı kısımları kullanılarak nabız ölçümü doğal yollar üzerinden yapılabilmektedir.
- El bileği
- Şakak bölgesi
- Kasık bölgesi
- Boyun kısmı
Yüzeye yakın yerlerden el yordamıyla nabız ölçümü gerçekleşebiliyor. Bu doğrultuda kalp atışı yaş, cinsiyet ya da fiziksel bazı durumların yanı sıra, ilaç kullanımı, hastalık, hareket ve duygusal durumlardan dolayı değişkenlik gösterebilmektedir.
Kalp Atışı Kaç Olmalı?
Kalp atışı kaç olmalı pek çok insan merak ediyor. Bunu gerçek ifadesiyle normal nabız şeklinde anlatmak mümkündür. Her ne kadar bazı durumlara bağlı olarak değişkenlik gösterse dahi, Yetişkin insanda kalp atışı dakikada 60 ila 100 aralığında olması gerekmektedir. Ancak bu konuda bazı seviyeler üzerinden nabız ölçümüne çok dikkat etmek gerekmektedir.
- Eğer nabız dakikada 50 ile 70 arasında atıyorsa çok iyi anlamına gelir.
- 70 ile 85 arasında nabız atıyorsa bunu normal şekilde ifade etmek mümkün.
- Eğer 85 ve üzeri nabız atıyor ise o zaman bunun tehlike yaratabileceği ne söylemek gerekir.
Bu sebeplerden dolayı her ne kadar şikayetiniz olmasa dahi, belli aralıklarla mutlaka nabzınızı ölçmelisiniz. Aynı zamanda periyodik olarak doktora başvurabilir ve nabız konusunda bilgi elde edebilirsiniz.
Normal Nabız Kaç Olmalı?
Nabız kişinin yaşantısına ve yaşı ile beraber cinsiyetine bağlı olarak genel anlamda değişkenlik gösterebilir. Aynı zamanda bu çok iyi ya da normal biçiminde eli alınabilmektedir. Bu konuda hem nabız hem de kalp atışı şeklinde aynı ifade üzerinden ele almak mümkün. Tüm yetişkinleri ele almak suretiyle normal 60 ile 100 arasında olduğunu söylemek gerekir. Fakat onu daraltmak gerekirse 50 ile 70 arasındaki nabzın sağlıklı bir süreci gösterdiğini söylemek mümkün. Diğer yandan 45'in altında ve 85'in üzerindeki nabız ciddi bir risk faktörü taşımaktadır. Böyle durumlarda mutlaka bir doktora başvurulmalı ve tedavi sürecine girilmelidir.
Nabız Kaç Olursa Tehlikeli?
Sağlıklı bir insanın normal nabız atışı belli bir seviyede olurken, aynı zamanda tehlike yaratacak nabız ölçümü de bulunmaktadır. Sınır dışına çıkıldığı zaman bazı fiziksel belirtiler ile beraber nabız düşüklüğü ya da yüksekliği ortaya çıkabilmektedir. Genelde 60 ile 100 arasında ele alınan nabız için, eğer 45 veya 40'ın altına iniyorsa bu tehlikeli şekilde ele alınmalıdır. Böyle durumlarda baş dönmesi, halsizlik ya da bayılma gibi durumlar söz konusu olabilir.
Aynı şekilde yüksek nabız da yine çok ciddiye alınması gereken sağlık süreci içerisinde yer almaktadır. Bazı fiziksel ve duygusal etkenlerde nabız artıyorsa bu durum kendiliğinden dengeye ulaşabilir. Fakat eğer bu süreç dinlenirken yaşanıyorsa o zaman ciddi bir durumu anlattığı ortaya çıkar. Sigara kullanımı ile beraber annemi olarak bilinen hastalık da yine Nabzın artış göstermesine sebep olabilir.
Nabız Nasıl Ölçülür?
Nabız ölçümü yapmadan önce sakin ve dinlenmiş olmak çok önemlidir. Böylece doğru nabız ölçümü gerçekleştirilebilir. Aynı zamanda gün içerisinde belirli aralıklarla nabız ölçmek, ortalama üzerinden doğru nabzı bulma konusunda önemli bir potansiyel teşkil ediyor.
- Öncelikle boynuzun sağ ve sol kısmında bulunan arter, yani atardamara 3 parmağınızı koymanız gerekiyor.
- Atımları hissetmeniz gerekmektedir.
- Nabız atımlarını hissettiğiniz andan itibaren bir kronometre kullanabilirsiniz.
- Daha sonra 60 saniye süresince kalbinizin kaç defa attığını dinleyin.
- Eğer bu sonuç 60 ila 80 arasında gidip geliyorsa, bunun normal değerler olduğunu bilmeniz gerekiyor.
Bu şekilde kolayca kalp atışınızı öğrenebilir ve nabzınızın kaç olduğunu anlayabilirsiniz.
Tehlikeli Nabız Atışlarında Ne Yapmak Gerekir?
Nabız atışları çok düşük ya da çok yüksek durumlarda tehlike yaratabilir. Bu durum herhangi bir hastalık ya da farklı sorunları ışık tutabilmektedir. Böyle bir durum ile karşı karşıya kalındı zaman mutlaka uzman bir doktora başvurmak gerekmektedir. Yapılacak tetkik ve teşhisler ile beraber tedavi yöntemi üzerinden çözüm yöntemleri ele alınır.