İshal Neden Olur? Ölümcül Bir Rahatsızlık Mıdır?İshal; gevşek, sulu ve muhtemelen daha sık bağırsak hareketlerinin oluşmasına sebebiyet veren yaygın bir rahatsızlıktır. Tek bir belirti ile de oluşabilir, bunun yanında bulantı, kusma, karın ağrısı veya kilo kaybı gibi diğer belirtilerle de oluşabilir. İshal genellikle kısa ömürlü bir rahatsızlıktır, birkaç günden fazla sürmez. Ancak birkaç günden haftalara uzamaya başladığı görüldüğünde, genellikle başka bir problemin varlığına işaret eder. İrritabl bağırsak sendromu(IBS) veya kalıcı enfeksiyon, çölyak hastalığı veya inflamatuar bağırsak rahatsızlığı(IBD) gibi ciddi bozuklukların sinyalini verebilir. Show
Çoğu ishal vakası sabit bir düzeyde meydana gelirken, bazı durumlarda ciddi problemleri doğurabilmektedir. İshal dehidrasyona(su kaybı), elektrolit dengesizliğine(sodyum, potasyum ve magnezyum kaybı) ve böbrek yetmezliğine neden olabilir. Bu belirtileri önlemek için bol miktarda sıvı tüketimi önemlidir. Dehidrasyon, çözülmez ve kötüleşirse ve yeterince detaylı incelenmezse ciddi bir hastalığa sonuç açabilir. Normal ishal ile şiddetli ishal arasındaki farklar nelerdir?İshal türleri şiddet boyutuna ve tekrarına göre üçe ayrılır; akut ishal ve kalıcı ve kronik ishal olmak üzere. Akut ishal: Yaygın bir ishal türü olan akut ishal, iki gün süren gevşek ve sulu ishal türüdür. Bu tip tedaviye ihtiyaç duymaz ve vücut kendi kendini iyileştirir. Kalıcı ishal: Birkaç hafta süren ishal türüdür. Kronik ishal: Bu tip ishal dört haftadan uzun süren veya uzun süre boyunca düzenli olarak belirtileri tekrarlayan ishal türüdür. Kim İshal Olabilir? Risk Grupları Kimlerdir?İshal yaygın ve herkesin başına gelen bir rahatsızlıktır, ancak birçok insanın yıl içinde tekrarlayan ishalinin olması yaygın değildir. Risk grupları
İshal Neden Olur?Kendi kendini sınırlayan ishal genellikle tanımlanmamıştır. İshalin en yaygın nedeni bağırsaklarınıza bulaşan virüs kaynaklıdır. Enfeksiyon genellikle birkaç gün sürer ve bazen ‘’bağırsak gribi’’ olarak adlandırılır. İshale neden olabilecek diğer etkenler: Bakteri enfeksiyonu Farklı organizmalar kaynaklı ve önceden formlaşmış toksinlerden kaynaklı enfeksiyonlar Sindirim sisteminin düzenini bozan beslenme biçimi Alerjiler ve belirli gıdalara toleranslı olmama durumu(çölyak hastalığı, laktoz intoleransı) Radyasyon terapisi Yiyeceklerin malabsorpsiyonu(zayıf emilmesi) Antibiyotik benzeri ilaçların yan etkileri Fruktoz tüketimi Yapay tatlandırıcılar; sorbitol, eritritol ve mannitol gibi Ameliyat; Kısmi bağırsak veya safra kesesi ameliyatları Sindirim bozuklukları; Kronik ishalin IBS, Crohn hastalığı, Ülseratif kolit, mikroskobik kolit ve ince bağırsakta aşırı bakteri üretmesi(SIBO) gibi İshal BelirtileriHafif ishalin belirtileri:
Şiddetli ishal belirtileri:
Şiddetli ishal önemli belirtilere neden olabilir. Bu belirtilere sahipseniz, doktorunuzla görüşün ve tıbbi yardım alın. Yetişkinlerde dehidrasyon bulguları
Genç ve çocuklarda dehidrasyon bulguları
İlaç kullanmadan ishali tedavi edebilir miyim?
İshal Rahatsızlığına Tanı KonulmasıKan testi: Elektrolitlerin ölçülmesi ve böbrek fonksiyon testleriyle, tam bir kan sayımı testi yapılır. Bu testler ishalinizin ciddiyetini belirlemeye yardımcı olur. Dışkı testi: İshale sebebiyet veren bakteri veya parazit benzeri bir viral enfeksiyon olup olmadığını görmek için dışkı testi yapılır. Hidrojen nefes testi: Doktorunuz laktoz toleransınızın olup olmadığını belirlemek için uygulanan bir testtir. Yüksek seviyede laktoz içeren bir sıkı içilerek, düzenli aralıklarla nefesinizdeki hidrojen miktarı analiz edilir. Çok fazla hidrojen solumanız, laktozu tamamen sindirmediğinizi ve ememediğinizi gösterir. Esnek sigmoidoskopi veya kolonoskopi: İnce, ışıklı bir tüp kullanılarak dokunuzun içine bakılması işlemidir. Rektumunuza yerleştirilir ve cihaz vasıtasıyla incelenir. Bu cihaz ayrıca kolonunuzdan küçük bir doku örneği(biyopsi) almasını sağlayan bir donanıma sahiptir. Esnek sigmoidoskopi alt kolonun görünmesini sağlar ve kolonoskopi de doktorun tüm kolonu görmek istediği durumlarda kullanılır. Üst endoskopi: Mide ve bağırsağın incelenmesinde kullanılan kameralı, uzun ve ince bir tüp kullanılması işlemidir. Laboratuvar analizleri için doku örneği(biyopsi) bazen kullanılabilir. İshal Tedavisi Nasıl Yapılabilir?
Sıvı ve tuz kullanımınızdaki değişimleri doktorunuz değiştirecektir. Çoğu yetişkin için bu, elektrolit, meyve suyu veya et suyu ile içme suyu anlamına gelmektedir. Sıvı içmek eğer kusma gibi rahatsızlıklara sebep oluyorsa, doktorunuz IV sıvı almanızı önerebilir. Yemek öncesi ve sonrasında sıvı tüketmeye çalışın. Kabuksuz patates ve muz gibi sodyumu yüksek içerikli gıdaları tüketin. Lif oranı yüksek gıdaları -muz, pirinç, yulaf ezmesi gibi-, dışkınızın kalınlaşması ve katılaşması için tercih etmelisiniz. İshalinizi daha kötü etkileyecek olan gıdalar ve içecekler:
Aldığınız ilaçları ayarlamak Eğer ilaç kaynaklı ishaliniz gelişiyorsa, dozunuz doktorunuz tarafından düşürülebilir veya başka bir ilaca geçilebilir. Altta yatan koşulları tedavi etmek İshalinize neden olan hastalığın bulunması, tedavi yönteminizin belirlenmesi için kayda değerdir. Eğer iltihaplı bağırsak hastalığı gibi daha ciddi bir durumdan kaynaklı ishaliniz oluşuyorsa, doktorunuz bu durumu kontrol altına almak adına çalışacaktır. Doktorunuza gitmeden önce yapmanız gerekenlerDaha fazla sıvı tüketmek: Dehidrasyon yaşamamak ya da olanı en aza indirgemek için bol bol su, meyve suyu, et suyu tüketin. İshalinizi arttıracak yiyeceklerin tüketimini önlemek: Yüksek yağlı, lifli veya baharatlı yiyeceklerin tüketiminden kaçının. Probiyotik kullanımı: Probiyotiklerin kullanımının ishalin üstünde olumlu ya da olumsuz etki yaptığına dair birçok karmaşık kanıt vardır. Seyahatlerde gerçekleşen kısa süreli, kronik olmayan ishal türleri için önlem sayılabilirler. Çocuklarda ishal hastalığını da 1 gün azaltabildikleri gözlemlenmiştir, ancak kesin bir çözüm olduğu konusu tartışmalıdır. Doktorunuzla görüşerek kullanıma devam edebilir ya da farklı yöntemler deneyebilirsiniz. Karın ağrısı mide bulantısı ishal ne anlama gelir?Mide üşütmesi veya mide gribi olarak bilinen 'viral gastroenterit' sulu ishal, kramp tarzında karın ağrısı, bulantı, kusma ve ateşle ortaya çıkan mide-bağırsak enfeksiyonudur. Genel olarak mide üşütmesi ve bağırsak üşütmesi ya da bağırsak bozulması aynı anlamda kullanılmaktadır.
Karın ağrısı ishal ve kusmaya ne iyi gelir?Havuç, muz, soyulmuş elma, pirinç lapası veya pirinç suyu, patates haşlaması veya püresi, yoğurt ve ayran bir çok kişinin evinde bulunan ve ishale etkili başlıca yiyeceklerdir. Maden suyu, gazoz, türk kahvesiyle limon karışımı gibi halk arasında da iyi bilinen ishale iyi gelen şeyler de vardır.
Bağırsak üşütmesi belirtileri nelerdir?En sık görülen bağırsak enfeksiyonu belirtileri şu şekilde sıralanabilir:. Ani başlayan sulu ishal.. Mide bulantısı ve kusma.. Karın ağrısı ve karında kramplar.. Baş ağrısı. Yorgunluk ve halsizlik.. Sıvı kaybına bağlı olarak gelişen ağız ve cilt kuruluğu.. Aşırı susama.. Mide üşütmesi nasıl belli olur?Mide Üşütmesi Belirtileri. Sulu ishal.. Karın ağrısı, karın krampları. Mide bulantısı, kusma.. Genel kas ağrısı, baş ağrısı. Hafif ateş. |