Iş kazasında raporunda sgk primi yatar mı

Ülkemizde her y�l maalesef yüzlerce i� kazas� ya�anmaktad�r, �� kazalar�, ba�ta in�aat i�yerleri olmak üzere özellikle tehlikeli ve çok tehlikeli s�n�fta yer alan i�yerlerinde çok s�kça meydana gelmektedir bu i� kazalar� sonucunda yaralanan çal��anlar�n bir k�sm� çal��maya devam edememektedirler, uzun süren tedavi süreçleri olmakta olup i� görmezlik raporlar almaktad�rlar. 5510 Say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanunu 13. Maddesinde �� Kazas�n�n tan�m olarak;  Sigortal�n�n i�yerinde bulundu�u s�rada, ��veren taraf�ndan yürütülmekte olan i� nedeniyle sigortal� kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z çal���yorsa yürütmekte oldu�u i� nedeniyle, Bir i�verene ba�l� olarak çal��an sigortal�n�n, görevli olarak i�yeri d���nda ba�ka bir yere gönderilmesi nedeniyle as�l i�ini yapmaks�z�n geçen zamanlarda, emziren kad�n sigortal�n�n, i� mevzuat� gere�ince çocu�una süt vermek için ayr�lan zamanlarda, Sigortal�lar�n, i�verence sa�lanan bir ta��tla i�in yap�ld��� yere gidi� geli�i s�ras�nda,  meydana gelen ve sigortal�y� hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre u�ratan olayd�r.

�� Kazas� Say�labilme Unsurlar�

Kanuna göre bir olay�n i� kazas� say�labilmesi için,

• �� kazas� geçiren ki�inin sigortal� say�lmas�,
• Bir olay�n meydana gelmesi,
• Sigortal� say�lan ki�inin meydana gelen olay nedeniyle hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hale gelmesi, hallerinin bir arada gerçekle�mesi gerekmektedir

�� kazas� ve meslek hastal��� hükümleri a�a��da belirtilen sigortal�lar hakk�nda uygulan�r

> Hizmet akdi ile çal��anlar (4/a)
> Kendi ad�na ve hesab�na ba��ms�z çal��anlar ile köy ve mahalle muhtarlar� (4/b)
> Ceza �nfaz Kurumlar� ile Tutukevlerinde çal��anlar
> Aday ç�rak, ç�rak ve stajyerler,
> Harp Malulleri ile Vazife Malullü�ü ayl��� ba�lanm�� malullerden Kanunun 4 üncü maddesinin birinci f�kras�n�n (a) ve (b) bentleri kapsam�nda çal��anlar
> Türkiye �� Kurumu kursiyerleri
> Sosyal güvenlik sözle�mesi olmayan ülkelerde i� üstlenen i�verenlerce yurt d���ndaki i�yerlerinde çal��t�r�lmak üzere götürülen Türk i�çileri
> �ntörn ö�renciler
> Tar�m ve orman i�lerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çal��an sigortal�lar

> Ek 9 uncu maddede belirtilen �artlarda ev hizmetlerinde çal��an sigortal�lar

�� Kanunumuzda �� Kazas� Say�lan Haller

5510 say�l� Kanunun 13’üncü maddesinde say�lan hallerde meydana gelen ve sigortal�y� olaylar hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaylar i� kazas� say�l�r. Buna göre;

• Sigortal�n�n i� yerinde bulundu�u s�rada
• Sigortal�n�n, i�veren taraf�ndan görev ile ba�ka bir yere gönderilmesi yüzünden as�l i�ini yapmaks�z�n geçen zamanlarda,
• ��veren taraf�ndan yürütülmekte olan i� dolay�s� ile
• Emzikli kad�n sigortal�n�n çocu�una süt vermek için ayr�lan zamanlarda,
• Sigortal�lar�n, i�verence sa�lanan bir ta��tla i�in yap�ld��� yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri s�ras�nda

KALP KR�Z� �� KAZASI SAYILIR MI?

Kalp krizi sonucu ölüm, do�al olarak nitelendirilebilecek bir ölüm olup i�çinin ölümü bazen i� yerinde çal��t��� bir saate denk gelmektedir. Bu durumu Sosyal Güvenlik Kurumu i� kazas� olarak kabul etmemektedir. Ancak Yarg�tay, i�çinin i� yerinde kalp krizi geçirerek vefat etmesini i� kazas� olarak de�erlendirmektedir. Yarg�tay Hukuk Genel Kurulunun 20.03.2013 tarihli 2012/21-1121 esas 2013/386 no’lu karar�nda özetle; ��verenin i� kazas�ndan do�an sorumlulu�u yasa ve içtihatlarla belirlenmi� olan istisnalar d���nda kusura dayal� sorumluluktur. Kusur sorumlulu�unda illiyet ba�� zarar görenin veya üçüncü ki�inin kusuruyla kesilebilir. Olay�n Sosyal Güvenlik Hükümleri yönünden i� kazas� say�lmas� mutlaka i�verenin tazminat sorumlulu�una yol açmaz. Kusur konusunda bilirki�i incelemesi yap�lmal�d�r.

�� KAZASININ B�LD�R�M� VE B�LD�R�M SÜRELER�

�� kazas�, Kanunun 13 üncü maddesinin ikinci f�kras�na göre, 5510 Say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanunun 4 üncü maddesinin birinci f�kras�n�n;   (a) bendinde say�lan sigortal�lar ile Kanunun 5 inci maddesinin (a) ve (c) bendinde say�lan sigortal�lar�n i� kazas� geçirmeleri halinde i�verenleri, Kanunun 5 inci maddesinin (b) ve (e) bentlerinde  belirtilen sigortal�lar�n i� kazas� geçirmeleri halinde ise, e�itim veya staj gördükleri i�yeri i�verenleri  taraf�ndan kazan�n oldu�u yerdeki yetkili kolluk kuvvetlerine derhal, Kuruma en geç kazadan sonraki üç i�  günü içinde, Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendinde say�lan sigortal�n�n i� kazas� geçirmesi halinde,  i�vereni taraf�ndan kazan�n oldu�u ve ülkemiz ile sosyal güvenlik sözle�mesi bulunmayan ülkelerdeki yerel  kolluk kuvvetlerine derhal, Kuruma ise en geç kazadan sonraki üç i� günü içinde, Sosyal Sigorta ��lemleri  Yönetmeli�i Ek-7’de yer alan i� kazas� ve meslek hastal��� bildirgesini vermekle yükümlü olanlar e-Sigorta  ile Kuruma bildirir veya do�rudan ya da posta yoluyla da ilgili üniteye gönderebilir. Adi posta veya kargo ile yap�lan bildirimlerde Kurum kay�tlar�na intikal tarihi, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta ile yap�lan bildirimlerde de postaya verili� tarihi esas al�n�r. Bildirim için tan�nan sürede resmî tatil günlerine rastlayan günler üç i� günü hesab�nda dikkate al�nmaz. 5510 Say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanunun 4. Maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendinde belirtilen sigortal�lar�n i� kazas� geçirmeleri halinde, belirtilen sürelerde i�verence bildirim yap�lmamas� durumunda, bildirimin Kuruma yap�ld��� tarihe kadar sigortal�ya ödenecek geçici i� göremezlik ödene�i Kurumca i�verenden tahsil edilir. 5510 Say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas� Kanunun 4. Maddesinin birinci f�kras�n�n (a) bendi kapsam�ndaki sigortal�lar�n, i�verenin kontrolü d���ndaki yerlerde i� kazas� geçirmeleri halinde, i� kazas� ile ilgili bilgi al�nmas�na engel olacak durumlarda, i� kazas�n�n ö�renildi�i tarihten itibaren bildirim süresi üç i� günüdür.

�� KAZASINA MARUZ KALINAN GÜN SGK’YA PR�M ÖDEME GÜN SAYISI OLARAK B�LD�R�LECEK M�?

Uygulamada, i� kazas� geçirip, kaza günü itibariyle hastanede yatakl� tedavi gören veya rapor alan i�çiler, i�verenleri taraf�ndan 01 koduyla "istirahatli" olarak SGK’ya bildirilmekte ve birçok i�veren taraf�ndan i� kazas�n�n oldu�u günü çal��m�� olarak gösterilmemekte ve ücret tahakkuku yap�lmamaktad�r. �� kazas� sonucu kaza günü raporlu oldu�u veya hastanede yatarak tedavi gördü�ü nedeniyle, kaza gününde i�çinin çal��mam�� olarak gösterilmesi ve o günün eksik gün olarak SGK’ya bildirilmesinin hakl� gerekçesi olamaz ve kabul edilemez.

5510 say�l� Kanunun 13. maddesine göre, i�çinin i�yerinde bulundu�u s�rada, çal���rken veya i�verenin servis arac�yla i�yerine gidi�- geli�i s�ras�nda meydana gelen kazalar i� kazas� olarak say�lmaktad�r. Kanunun bu aç�k hükmüne göre SGK uygulamalar�nda, isçinin is kazas� geçirdi�i gün sigortal� bildirilmesi gerekti�i kabul edilmekte ve buna göre i�lem yap�lmaktad�r. Di�er bir ifadeyle, i� kazas� geçiren i�çi hastanede tedavi görse veya rapor alsa dahi sigortal� gösterilip, o günün sigorta primi i�veren taraf�ndan tam olarak SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir. Ayr�ca, i� kazas� sonucu ölümlerde de ölen ki�inin ölüm gününde sigortal� gösterilmesi, o günün sigorta priminin i�veren taraf�ndan keza SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir. �� kazas� geçirip, kaza günü itibariyle hastanede yatakl� tedavi gören veya rapor alan i�çiler, SGK'na i�verenler taraf�ndan "01" bildirim koduyla "istirahatli-raporlu" olarak bildirilmekte, fiili uygulamada birçok i�veren taraf�ndan kaza günü itibariyle sigortal� gösterilmemektedir. Örne�in; ��çi (A), i�yerinde 01.11.2018 tarihinde i� kazas� geçirmi� ve kaza günü ve devam eden günlerde hastanede tedavi görmü� veya rapor alm��t�r. ��vereni taraf�ndan da kaza günü rapor ald��� veya hastanede yatarak tedavi gördü�ü gerekçe gösterilerek, 01.11.2018 günü raporlu gösterilmi�, sigortal� gösterilmeyerek sigorta primine esas kazanc� eksik bildirilmi�tir. �� kazas� i�çinin, i�yerinde çal���rken veya i�yerine giderken ba��na gelen bir olayd�r. Bu gerekçe ile SGK uygulamalar�nda, i�çinin i� kazas� geçirdi�i gün sigortal� bildirilmesi gerekti�i kabul edilmekte ve buna göre i�lem yap�lmaktad�r. Di�er bir ifadeyle; i� kazas� geçiren i�çi hastanede tedavi görse veya rapor alsa dahi sigortal� gösterilip, o günün sigorta primi i�verence kuruma ödenecektir. Keza, i� kazas� sonucu ölümlerde de ölüm günü itibariyle kazal� müteveffa ki�inin sigortal� gösterilmesi, o günün sigorta priminin i�verence kuruma ödenmesi gerekmektedir.

 �� kazas� geçiren i�çi, kaza günü itibariyle sigortal� gösterilmedi�i takdirde SGK taraf�ndan i�çi kaza günü çal��m�� gibi kabul edilip i�verenden 5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas�  Kanunu'nun, 86'nc� maddesine göre 1 günlük ek ayl�k prim hizmet belgesi düzenlenmesi istenilmekte, i�veren taraf�ndan verilmedi�i takdirde SGK taraf�ndan re ‘sen düzenlenmekte ve  belge muhteviyat� prim tutar� 5510 say�l� Kanunun 88'inci ve 89'uncu maddelerine göre i�verenden tahsili yoluna gidilmektedir. �� kazas� geçiren i�çiyi kaza günü için sigortal�l�k bildiriminde bulunmayan i�verene; kaza günü ek ayl�k prim hizmet belgesinin yasal süresinde SGK verilmemesi nedeniyle, 5510 say�l� Kanunun 102'nci maddesinin birinci f�kras�n�n c-4 bendi gere�ince brüt asgari ücretin iki kat� tutar�nda idari para cezas� uygulanmaktad�r. Ayr�ca, i�verenin kaza gününün ait oldu�u aya ili�kin ücret ödeme bordrosu ile ayn� aya ait yasal defter ve belgeleri, i� kazas�na maruz kal�nan güne ili�kin bir günlük çal��may� içermemesi nedeniyle geçersiz kabul edilmekte ve i�veren hakk�nda 5510 say�l� Kanunun 102'nci maddesinin birinci f�kras�n�n e-4 bendi gere�ine brüt yar�m asgari ücret ve e-5 bendi gere�ine brüt yar�m asgari ücret tutar�nda idari para cezas� uygulanmaktad�r.

 Di�er bir ifadeyle, bir olay�n i� kazas� say�labilmesi için kaza geçiren ki�inin, kazan�n meydana geldi�i günde sigortal� olmas� gerekmekte ve kazaya maruz kald��� gün için en az k�sa vadeli sigorta kollar� priminin bildirilmi�/ödenmi� olmas� gereklidir.

�� KAZASI GÜNÜ �Ç�N EK AYLIK PR�M VE H�ZMET BELGES� VER�LMES� DURUMUNDA ASGAR� ÜCRET DESTE�� KAYBED�LMEYECEK

2016/4 say�l� Genelge'nin 2.3.3 "2016 Y�l� �çin Sigorta Primine Esas Kazanc�n Eksik Bildirilmi� veya Hiç Bildirilmemi� Olmas�" 2017/9 say�l� Genelge'nin 1.3.3 "2017 Y�l� �çin Sigorta Primine Esas Kazanc�n Eksik Bildirilmi� veya Hiç Bildirilmemi� Olmas�" ba�l�kl� bölümlerinde, sigorta primine esas kazanc�n eksik bildirildi�inin veya hiç bildirilmedi�inin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yap�lan soru�turma ve incelemelerde veya mahkeme kararlar� neticesinde ya da kamu kurum ve kurulu�lar�ndan al�nan yaz�lardan anla��lmas� halinde, asgari ücret deste�inden yararlanamayaca�� gibi yararlan�lm�� olmas� halinde yararland�r�lan tutarlar�n gecikme zamm� ve gecikme cezas� ile birlikte geri al�naca�� aç�klanm��t�r. An�lan Genelgelerde belirtilen kay�t d���l�k; çal��t�r�lan sigortal�lar�n gün veya kazançlar�n�n eksik veya hiç bildirilmemi� olmas�d�r. �� kazas�na u�ran�lmas� sonucunda kazaya u�ran�lan gün için istirahatli olunmas�na ve çal���lmad���na ili�kin eksik gün nedeni resmî belgelerle kan�tlanmas�na ra�men i� kazas�ndan dolay� raporlu olan sigortal�n�n, i� kazas� geçirildi�i gün çal��t���na karar verilmesi neticesinde, raporlu olunan gün, eksik gün olarak ortaya ç�kmaktad�r. Dolay�s�yla kay�t d���l�k, sigortal� ad�na yap�lan bildirimin, raporlu olunan gün hariç tam yap�lm�� olmas�na ve eksikli�in nedeninin de resmî belge ile kan�tlanmas�na ra�men müfetti� taraf�ndan raporlu olunan güne ili�kin ek belge istenilmesinin önerilmesinden kaynaklanmaktad�r. �� kazas�na u�ran�lan andan/tarihten/günden önce i�verenlerce sosyal sigorta yükümlülüklerinin yerine getirilmi� olmas� ko�uluyla, i� kazas�na u�ran�lan gün için bilahare verilen günlü ve kazançl� ayl�k prim ve hizmet belgelerine istinaden i�verenlerin kay�t d��� sigortal� çal��t�rd�klar�n�n kabul edilmemesi, dolay�s�yla i�verenlerin yararlanmakta olduklar� asgari ücret deste�inin durdurulmamas� ve yararlanm�� olduklar� asgari ücret destek tutarlar�n�n geri al�nmamas� gerekti�i, genel yaz�da belirtilmi�tir. �� kazas�na u�ran�lan andan/tarihten/günden önce i�verenlerce sosyal sigorta yükümlülüklerinin yerine getirilmi� olmas� ko�uluyla, i� kazas�na u�ran�lan gün için bilahare verilen günlü ve kazançl� ayl�k prim ve hizmet belgelerine istinaden i�verenlerin kay�t d��� sigortal� çal��t�rd�klar�n�n kabul edilmemesi, dolay�s�yla i�verenlerin yararlanmakta olduklar� asgari ücret deste�inin durdurulmamas� ve yararlanm�� olduklar� asgari ücret destek tutarlar�n�n geri al�nmamas� gerekti�i, genel yaz�da belirtilmi�tir.

�� kazas� geçiren i�çi, kaza günü itibariyle sigortal� gösterilmedi�i takdirde SGK taraf�ndan i�çi kaza günü çal��m�� gibi kabul edilip i�verenden 5510 say�l� Sosyal Sigortalar ve Genel Sa�l�k Sigortas�  Kanunu'nun, 86'nc� maddesine göre 1 günlük ek ayl�k prim hizmet belgesi düzenlenmesi istenilmekte, i�veren taraf�ndan verilmedi�i takdirde SGK taraf�ndan re ‘sen düzenlenmekte ve  belge muhteviyat� prim tutar� 5510 say�l� Kanunun 88'inci ve 89'uncu maddelerine göre i�verenden tahsili yoluna gidilmektedir. �� kazas� geçiren i�çiyi kaza günü için sigortal�l�k bildiriminde bulunmayan i�verene; kaza günü ek ayl�k prim hizmet belgesinin yasal süresinde SGK verilmemesi nedeniyle, 5510 say�l� Kanunun 102'nci maddesinin birinci f�kras�n�n (c-4) bendi gere�ince brüt asgari ücretin iki kat� tutar�nda idari para cezas� uygulanmaktad�r. Ayr�ca, i�verenin kaza gününün ait oldu�u aya ili�kin ücret ödeme bordrosu ile ayn� aya ait yasal defter ve belgeleri, i� kazas�na maruz kal�nan güne ili�kin bir günlük çal��may� içermemesi nedeniyle geçersiz kabul edilmekte ve i�veren hakk�nda 5510 say�l� Kanunun 102'nci maddesinin birinci f�kras�n�n e-4 bendi gere�i brüt yar�m asgari ücret ve e-5 bendi gere�ince de brüt yar�m asgari ücret tutar�nda idari para cezas� uygulanmaktad�r.  SGK Sigorta Primleri Genel Müdürlü�ü ��verenler Daire Ba�kanl���'n�n, 14.07.2017 tarihli  87838906/309-8.925.159 say�l� "�� Kazas�na U�rayan Sigortal�lar �çin Asgari Ücret Deste�i" ba�l�kl� "Genel Yaz�s�" uygulamaya yönelik aç�klama getirmi�tir. Özetle yaz�da; i� kazas�na u�ran�lan andan/tarihten/günden önce i�verenlerce Sosyal Sigorta yükümlülüklerinin yerine getirilmi� olmas� ko�uluyla, i� kazas�na u�ran�lan gün için bilahare verilen günlü ve kazançl� ayl�k prim ve hizmet belgelerine istinaden i�verenlerin kay�t d��� sigortal� çal��t�rd�klar�n�n kabul edilmemesi, dolay�s�yla i�verenlerin yararlanmakta olduklar� asgari ücret deste�inin durdurulmamas� ve yararlanm�� olduklar� asgari ücret destek tutarlar�n�n geri al�nmamas�, hususu belirtilmi�tir

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak g�stermeden yay�nlanamaz. Kaynak g�sterilse dahi, makale aktif link verilerek yay�nlanabilir. Kaynak g�stermeden ve aktif link vermeden yay�nlayanlar hakk�nda yasal i�lem yap�lacakt�r.)

Raporlu olunca sigorta primi ödenir mi?

Iş kazasında raporunda SGK primi yatar mi?

İş kazası rapor ücretini kim öder?

Iş kazasında sigorta para verir mi?