Sivilce için hormon testi hangi bölümde yapılır

AKNE S�V�LCE VE HORMON BOZUKLU�U

Akne veya sivilce �o�unlukla ergenlik d�neminde ortaya ��kan bir durumdur. Bunun nedeni hormon de�i�imleri nedeniyle cild ya��n�n artmas�d�r. Ancak bazen bu sivilveler ileri ya�larda da ortaya ��kabilir. Akne art���n�n sorumulusu olarak v�cudumuzdan salg�lanan testosteron, b�y�me hormonu, IGF-1 hormonu, prolaktin, DHEAS, �strojen gibi hormonlar sorumlu tutulmu�tur. Hatta son zamanlarda ispatlanm�� olmasa da inek s�t� ve inek s�t� proteinlerinin IGF-1 hormonunu art�rarak akne yapt��� ileri s�r�lm��t�r.

AKNE, S�V�LCE, T�YLENME VE K�LO

Baz� kad�n ve k�zlarda adet bozuklu�u, akne, sivilce, t�ylenme ve kilo alma olabilir. Bu kad�n ve k�zlarda yumurtal�k kisti ve baz� hormon bozukluklar�n�n ara�t�r�lmas� gerekir. Bir ENDOKR�N UZMANINA ba�vurarak Testosteron, DHEAS, Prolaktin, SHBG, �ns�lin, yumurtal�k ultrasonu TSH gibi tetkikler yapt�r�n.

AKNE VE POL�K�ST�K OVER (YUMURTALIK K�ST�)

Polikistik over sendromu yumurtal�kta kistlerin olmas� ile karakterize bir hastal�kt�r. Kad�nlar�n yakla��k % 5-10�unda bulunur. Bu kad�nlar�n �o�u kilolu veya obezdir ancak % 25�i zay�ft�r. Ailesel �zellik g�sterebilir yani genetik bir hastal�kt�r. Ailesinde ins�lin direnci veya tip 2 diyabeti olanlarda daha fazla g�r�l�r. Kiloluluk polikistik overin daha �iddetli olmas�na neden olur. Bu hastalarda �u belirti ve bulgular vard�r:
Adetlerde d�zensizlik: adetler kesilebilir veya d�zensizdir, yumurtlama olmaz.
Gebe kalmada s�k�nt� olabilir
Kilo alma olabilir
Akne vard�r
Y�zde ve v�cutta k�llanma olur
Sa�larda d�k�lme olur
Depresyon ve anksiyete olabilir
Uyku apnesi geli�ebilir.

Bu �ikayetler ergenlik zaman� ba�layabilir. Baz� kad�nlarda eri�kin ya�lara kadar hi� �ikayet olmayabilir. �ikayetler de kad�ndan kad�na de�i�ir.
Polikistik over sendromunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bir hormon dengesizli�i mevcuttur. Hipofizden LH hormon salg�lanmas�n�n fazlal��� ve yumutal�ktan salg�lanan androjen hormon fazlal��� yumurtal�k fonksiyonlar�n� bozar. �ns�lin hormonu fazlad�r ve diren� vard�r. Ayr�ca androjen dedi�imiz testosteron tipi hormonlar artm��t�r.
Polikistik over sendromlu baz� kad�nlar kilolu olmayabilir.

Te�his i�in yumurtal�k ultrasonu ve hormon tetkikleri yap�l�r. Ancak % 30 kadar�nda yumurtal�klarda kist olmayabilir. Bu kad�nlarda a�l�k ve tokluk kan �ekeri, kan kolesterol d�zeyleri ve kalp muayenesi yap�lmal�d�r.
Tedavide do�um kontrol haplar�, ins�linin etkisini art�ran ila�lar (metformin, pioglitozon gibi) uygulanabilir. Kilo fazlal��� varsa uygun diyet ve egzersiz yap�lmal�d�r.

AKNE VE T�YLENME

T�ylenme veya t�ptaki ad�yla hirsutizm kad�nlarda siyah k�llar�n olmamas� gereken yerlerde (b�y�k, �ene b�lgesi, g���s ve kar�n gibi) b�y�mesi ve artmas�d�r. Genel olarak �reme �a��ndaki kad�nlar�n yakla��k % 5-8 kadar�nda t�ylenme vard�r.
T�ylenme genellikle bir hormon bozuklu�undan olur ve �o�unlukla da testosteron gibi erkeklik hormonlar� artar. Ancak bu hastalar�n �nemli bir k�sm�nda da kandaki hormon d�zeyleri normal ��kabilir.
T�ylenmenin en �nemli nedeni kad�nlarda k�llar�n kandaki testosteron denen erkeklik hormonuna kar�� hassasiyetinin artmas�ndan ileri gelir. Bu hormonlar yani k�llar� art�ran hormonlar (testosteron) kad�nlarda ya yumurtal�ktan ya da b�brek�st� bezinden gelir. E�er k�llanma h�zl� bir �ekilde geli�ir ve ilerlerse nedenini mutlaka ara�t�rmak gerekir. �o�u hastada altta ciddi bir neden olmayabilir.

Tan�
T�ylenmesi olan kad�nlar�n �o�unda ya hi� hormon art��� yoktur ki buna t�pta ��idiopatik hirs�tizm�� denir ya da polikistik over sendromundan kaynaklan�r. Nadir olarak prolaktin hormonunun fazla olmas�, adrenal (b�brek�st�) bezin fazla �al��mas� ve kullan�lan baz� ila�lar t�ylenme yapabilir. Bazen yumurtal�k ve adrenal bezdeki bir t�m�r de a��r� t�ylenme yapabilir.
T�m�r olan hastalarda k�llanma ani ba�lar, h�zla artar, sa�lar d�k�l�r, ses kal�nla��r ve erkek tipi bir yap� olu�ur. DHEAS a��r� y�kselir. Te�his i�in over ve adrenal bez tomografi yap�l�r.
Hirsutizmin tan�s�nda testosteron, androstenedion, DHEAS, 17 alfa hidroksi progesteron ve prolaktin hormonlar�na bak�lmal�d�r.

AKNE VE K�LO

G� diyetinin uygulanmas�nda 3 �nemli ad�m vard�r:

• Ak�lc� karbonhidrat se�imi yapmak, yani y�ksek G� yerine d���k Gݒli karbonhidratlar� yemek
• G�dalar�n yakla��k olarak G� de�erlerini ��renmek
• G�nl�k karbonhidrat miktar�n� �l��l� almak ve d���k Gݒli de olsa fazla karbonhidrat almamak. Yani her ���nde asla fazla kalori almamak.

Bir diyetin ba�ar�l� olmas� onun devam ettirilebilir olmas�na ba�l�d�r. Bir s�re uygulan�p sonra devam ettirilemeyen diyet veya beslenmenin anlam� yoktur. Herkesin v�cudu, ba��rsaklar�, g�dalar� par�alayan enzimleri ayn� oldu�una g�re g�da se�imi b�y�k �nem ta��maktad�r.

Kilo vermede en �nemli konu i�tah kontrol�d�r. ��tah kontrol� i�in barsakta sindirimi uzun s�ren ve bu nedenle kan �ekerini h�zla art�rmayan d���k GI�li g�dalar�n se�ilmesi �nem ta��maktad�r.

GI�le beslenmeniz demek elinizde hesap makinesi G� hesaplamak, elde tablolar ona g�re beslenmek demek de�ildir. �nemli olan kaliteli karbonhidrat yemektir.


G�da Se�imi veya Beslenme Nas�l Olmal�?

Beslenmede en �nemli ilke 3 ana ���n 3 ara ���n yemektir. Yani kahvalt�, saat 10.30�da ara ���n, ��le yeme�i, ikindi ara ���n, ak�am yeme�i, gece saat 22.00 de ara ���n almal�d�r.

G�nl�k beslenmenizde y�ksek GI�li g�dalar yerine d���k GI�li g�dalar yemek pratik noktad�r. �rne�in sabah kahvalt�da beyaz ekmek yerine tam bu�day ekme�i, tereya�� veya re�el yerine yo�urt, meyve yenebilir. Yedi�imiz g�dalar protein, karbonhidrat ve ya� i�erir. Et ve yumurtada protein �oktur. Ekmekte ise karbonhidrat �oktur. Tereya�� ise ya�dan olu�ur. �nemli olan �e�itli g�dalardan farkl� �l��lerde yemektir. Her g�dan�n GI�ini �l�mek imkans�zd�r. �rne�in et, bal�k, tavuk, badem, tereya��, sebzelerin GI�i ihmal edebilir. GI�i y�ksek olan g�dalardan az yemek kural�m�zd�r. Ancak d���k GI�li sosis yememek laz�md�r. Bunda doymu� ya�lar �oktur. Yani amac�m�z sadece d���k GI�li g�da yemek de�ildir. Y�ksek ve d���k GI�li g�dalar kar���k yenirse GI �i orta derecede olur. E�er yeme�inizde y�ksek GI�li g�da varsa d���k GI�li g�da ilave edebilirsiniz.

Beyaz ekmek, pasta ve kurabiye yerine bir dilim tam bu�day ekme�i, veya �zerine az re�el s�r�p yiyebilirsiniz. Bembeyaz ekmek yerine tam bu�day ekme�i, �avdar veya kepekli ekmek yiyin. Kahvalt� gevre�i yerine m�sli yiyin. Kek veya pasta yerine yo�urt yiyin. Beyaz patates yerine tatl� patates yiyin.Cips yerine tane �z�m veya �ilek yiyin. Kruvasan yerine ya�s�z s�tten yap�lm�� kapu�ino i�in. Kraker yerine dilimlenmi� havu�, biber yiyin. �eker yerine kuru �z�m, kuru kay�s�, kuru meyeri y�kselmez hem ba�ka faydalar sa�lan�r.

Tam bu�daydan yap�lm�� ekmekte daha fazla vitamin ve mineraller vard�r. Tam tah�llar �eker hastal���na kar�� koruyucudurlar ve kalp hastal��� g�r�lme riskini azaltt�klar� gibi ba��rsaklar� daha iyi �al��t�rarak kab�zl��� �nlerler.
G�nde en fazla 5 porsiyon ( 5 dilim) ekmek yenmelidir.

Kilo vermek i�in �nemli beslenme �nerileri:

1.Sebze ve meyve yeme�e fazla �nem verin
2. Ya� miktar�n� azalt�n.
3. Porsiyonlar� k���lt�n
3. Her yemekte en az�ndan bir d���k GI�li g�da yiyin.
4. ���n atlamay�n, 3 ana ���n 3 ara ���n �eklinde beslenin
5. Yemek sonras� tatl� yerine meyve yiyin
6.Beyaz ekmek yerine tam bu�day ekme�i veya �avdar ekme�i yiyin
7.Trigliserit y�ksek de�ilse d�zenli olarak ceviz, badem veya f�nd�k yiyin
8. K�rm�z� eti az beyaz eti �ok yiyin
9. S�t �r�nlerini ya�s�z olarak yiyin
10.Ya� olarak sadece zeytinya�� yiyiniz

KAYNAKLAR:

1. http://www.hormonlar.org
2. http://www.endokrin.org
3. http://www.gidiyet.com
4. http://www.zayiflamadr.com

Hormonal sivilce için hangi doktora gidilir?

Sivilce için hangi hormonlara bakılır?

Hormon bölümüne hangi bölüm bakıyor?

Cildiye hormon testi nasıl yapılır?