Show Halk arasında kurdeşen olarak bilenen ürtiker alerjik deri döküntüsü olarak tanımlanabilir. Ürtiker akut ve kronik olarak ikiye ayrılır. Altı haftaya kadar devam eden ürtikere akut; 6 haftayı geçenlere ise kronik ürtiker adı verilir. Ancak yıllar içinde zaman zaman akut ataklar da ortaya çıkabilmektedir. Sınırları belirgin, pembe-kırmızı, kabarık,kaşıntılı, 24 saatte kaybolan ödemli papül ve plaklarla seyreden alerjik bir hastalık. Ürtiker Hipokrat zamanından beri bilinmektedir. Bu terimin dokunulduğunda kızarıklık ve kaşıntıya neden olan, ısırgan otu “urtica ureus” un bir türevi olduğu kabul edilmektedir. Ürtiker kaşıntı, kızarma, kabarma ve kaybolma bulgularıyla seyreden papül ve plaklarla karakterize hastalıktır. Anjiödemli veya anjioödemsiz, insanlar hayatlarının bir evresinde, %15-25 oranında ürtiker atağı geçirme ihtimali taşımaktadır. %30 vaka kronikleşir. Bütün ırkları ve cinsleri etkiler. Akut ürtiker genellikle çocuklarda ve genç erişkinlerde gözlenirken, kronik ürtiker yetişkinleri ve özellikle de kadınları daha sık etkilemektedir. Belirtileri Ürtikerde deri belirtileri, vücudun her yerinde görülebilen kırmızı, sert kabarıklıklardır. Büyüklükleri çok değişkendir, 1-2 mm veya geniş alanları kaplayan plaklar şeklinde olabilir. Kabarıklıklar çoğunlukla kaşıntılıdır, kaşıntı geceleri artar. Klinik tablo akşamları ve adet döneminde şiddetlenebilir. Nadiren de olsa üzerlerinde su toplamaları görülebilir. Lezyonlar genellikle hiç iz bırakmadan 24 saat içinde kaybolur. * Etrafı kızarık ortası soluk yüzeysel kaşıntılı cilt döküntüsü Tipleri 1. Akut ürtiker Akut ürtikerin nedenleri * Enfeksiyonlar 2. Kronik ürtiker Kronik ürtikerin nedenleri * Stres, basınç değişiklikleri, soğuk hava, güneş ve bazı egzersizler Tanı Tedavi Tedavi aşamasında hastaya önce hastalığı ile ilgili detaylı bilgi verilmelidir. Tedavide ilk sırayı H1 antihistaminikler almaktadır. Anjioödem
Klinik
Dermografizm Dermografizm kaşıntı ile seyreden ve kaşınan bölgelerde kısa bir süre sonra kaybolan, çizgisel kabarıklıklarla giden bir hastalıktır. Bir ürtiker yani kurdeşen çeşididir. Toplumun %5 inde görülür. Genellikle psikolojik stres sonrasında aniden ortaya çıkar ve uzun yıllar devam edebilir. Basınç Ürtikeri Soğuk Ürtikeri Kolijernik Ürtiker Kolijernik ürtiker, ciltte meydana gelen bir tür ödemli ve kaşıntılı rahatsızlık olarak bilinir. Halk arasında kurdeşen olarak da ifade edilmektedir. Kolijernik ürtikerin biçimi ve boyutları değişik şekillerde olabilmektedir. Kızamık gibi yüzlerce kırmızı nokta gibi olabileceği gibi, bir kaç santimetre çapında geniş benekler olarak da kendisini göstermektedir. Kolijernik ürtikergenellik vücudun ağız çevresi, göz çevresi, eller, ayaklar ve genital bölge çevresinde görülmektedir. Normal durumlarda hemen müdahale edildiğinde bu rahatsızlıktan bir kaç içerisinde kurtulmak mümkün olmaktadır. Ancak; belirtiler tekrardan geri geliyorsa bu durumda akut bir rahatsızlık olarak tanımlanmaktadır. Kolijernik Ürtiker Nasıl Oluşur? Kolijernik ürtiker, mast hücresi adı verilen etkin bir yapının vücutta -özellikle deri altında- bulunan dokularda aktif olduklarında histamin adı verilen bir kimyasal madde salgılarlar ve bu sayede bulundukları yerlerdeki kılcal damarların genişlemesine neden olurlar. Bu genişleme sonucunda da deride belirli bir kızarıklık ve kabarma meydana gelir. Bu kabarcıklar içi su dolu olan kabarcıkların aksine sert yapılı ve daha çok şişkinlik şeklindedir. Eğer bu duruma erken şekilde müdahale edilmezse mast hücreleri ciltteki daha alt tabakalara da etki ederek daha ağır sonuçlara neden olabilmektedir. Kolijernik ürtiker, vücut dışından alınan gıdalar ya da ilaçlar nedeniyle de ortaya çıkabilmektedir. Gerek gıdaların gerekse ilaçların içerisindeki maddeler vücuda girdikten sonra bazı bağışıklık sistemlerinde alerjik etkiler ortaya çıkarabilmektedir. Bu alerjik etkiyle birlikte vücutta bulunan mast hücreleri de harekete geçebilmektedir. Bu durum da beraberinde kolijernik ürtikerrahatsızlığını ortaya çıkarmaktadır. Strofulus Strofulus deri üzerinde ödemli papüller özellikleri gösteren bir çeşit hastalıktır. En fazla 1-3 yaş arasındaki çocukların kol ve bacaklarında iğne başından mercimek büyüklüğüne değin, soluk pembe renkte ve sert kıvamda sivilceler biçiminde meydana gelir. Kaşıntıdan dolayı tahriş olan papüller daha sonra iltihaplanabilir. Hastalığın sebebi henüz maalesef bilinmemekte, diatezik olarak kabul görmektedir. Yani yumurta, çikolata gibi maddelerin hastalığın başlamasında etkili olduğu ileri sürülmektedir. Tedavide esas, bu gibi kişilerin kendilerine dokunan gıdalardan özellikle kaçınmaları gerekmektedir. Ayrıca deriyi temiz tutmak, sulu patlar sürmek, antihistaminik adı verilen ilaçlar, kortizon ve kalsiyum vermek gereklidir. Gebeliğin Polimorfik Erüpsiyonu Gebeliğin pruritik ürtikeryal papül ve plakları “pruritic urticarial papules and plaques of pregnancy (PUPPP)”, gebeliğin toksik eritemi, geç başlangıçlı gebelik prurigosu olarak da adlandırılır. Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu, strialarda yoğunlaşan, şiddetli kaşıntılı eritemli papül, plak ve ürtikeryal lezyonlar ile karakterize selim bir gebelik dermatozudur. Sıklıkla primiparlarda ve üçüncü trimesterde nadiren erken postpartum dönemde görülür ve sonraki gebeliklerde genellikle tekrarlamaz. Görülme sıklığı yaklaşık 1/130 ile 1/300 arasında değişmektedir. Çoğul gebeliklerde (%13) daha sık görülür. Çoğul gebelik ve maternal aşırı kilo alımı ile ilişkilidir. Gebeliğin polimorfik erüpsiyonunun etyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte, üzerinde en çok durulan görüş, abdominal duvarın aşırı gerilmesi ve bunun sonucu olarak bağ dokusunda ortaya çıkan hasarın immunolojik cevabı tetiklediğidir. Şiddetli kaşıntının anneye verdiği sıkıntı dışında prognoz son derece iyidir. Hastalık süresi genellikle 6 haftayı aşmaz ve kendiliğinden iyileşir. Erken doğumun hastalık süresini etkilemediği düşünülmektedir. Daha sonraki hamileliklerde, oral kontraseptif kullanımı sırasında ve mensturasyon ile genellikle tekrar etmez. Klinik özellikler tanı koymada en önemli bulgulardır. Normal gebelerden farklı bir laboratuvar bulgusu ve hormonal değişliklik bulunmamaktadır. Kollarda kaşıntı ve kabarma neden olur?Vücutta kaşıntı ve kabarcıklar, deri hastalıklarının yanı sıra böcek sokması, stres, alerji, parazit, mantar, kansızlık, diyabet, kanser, kan hastalıkları ve ilaç yan etkileri gibi geniş bir yelpazede bulunan rahatsızlıklardan kaynaklanabilir.
Kaşıntı ve kabarcıklar neden olur?Birçok farklı neden vücutta kaşıntı ve kabarmaya neden olabilir. Bu nedenlerin başında ilaçların yan etkileri, alerjik reaksiyonlar ve enfeksiyonel hastalıklar geliyor. Özellikle hassas bir cilde sahip olan kişilerde bu tür belirtilerin görülme riski daha fazladır.
Kanser kaşıntısı nasıl olur?Kanserde kaşıntının sebepleri şunlar olarak gözükmektedir: tümörden salınan bazı maddeler (bakınız paraneoplastik sendrom), vücudun tümöre tepki vermesi, tümörün safra yollarını tıkayarak sarılığa ve kaşıntıya sebep olması
Lenf kanserinde kaşıntı nasıl olur?Derinin T hücreli lenfomasında kaşıntı genellikle yaygın, şiddetli ve tedavilere dirençli şekilde görülmektedir. Belirtiler özellikle geceleri olmakta ve ısı ile şiddetlenebilmektedir. Ayrıca deriye su teması ile de kaşıntı ortaya çıkabilmekte veya şiddeti artmaktadır.
|