Nikah işlemleri için akciğer filmi şart mı

Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır ? Evlilik için gerekli evraklar nelerdir? Evlilik için gerekli testler nelerdir? Evlilik İçin Sağlık Muayenesi ve Sağlık Raporu zorunlu mudur? Hangi hastalıklar evlenmeye engeldir? Kan testleri ve Akciğer Filmi zorunlu mudur? Belediye Nikah Memurlarının kan testlerini isteme yetkileri var mıdır? Evlilik için sağlık raporu vermeye hangi hekimler yetkilidir? Nikah için sağlık raporu başka ilden alınabilir mi? Evlilik için sağlık raporu örneği nereden bulabilirim?

Yukarıdaki sorulara cevap verdiğini iddia eden birçok internet sitesine rastlamaktayız. Ancak söz konusu sitelerdeki bilgilerin birçoğu hatalı, güncelliğini yitirmiş bilgiler olup, kopyala yapıştır yöntemi ile üretilmiş bilgilerdir.

Aşağıda yer alan bilgilerin hepsi kanun, yönetmelik ve ilgili bakanlıkların resmi yazılarına dayanmaktadır.

• 1. Evlilik İçin Sağlık Muayenesi ve Sağlık Raporu zorunlu mudur?
  • Evlendirme Yönetmeliği, sağlık şartları ile ilgili düzenleme içermez.
• 2. Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır. Evlilik için Sağlık Raporu vermeye hangi hekimler yetkilidirler?
  • Özel hastaneden evlilik için sağlık raporu alınır mı?
  • Özel hastanelerden alınan raporları onay yeri, Aile Hekimleri değildir
  • Nikah için sağlık raporu ayrı ayrı alınır mı?
• 3. Hangi hastalıklar evlenmeye engeldir?
• 4. Evlenmeye engel hastalıkların tespiti halinde ne yapılmalıdır?
• 5. Evlilik Öncesi Sağlık Muayenesi ve Raporu için Kan testleri zorunlu mudur? Kan testleri için aç karnına olmak gerekli mi?
  • Evlilik muayenesinde ilk kriter ŞÜPHE durumudur
  • Evlilik için sağlık raporu hangi testler genellikle isteniyor?
• 6. Hemoglobinopati Tarama Programı için kan testi alınması zorunlu mudur?
• 7. Kişiler kan tetkikine rıza gösterdiler ve kan numuneleri alındı. Ancak daha sonra özel nedenlerden dolayı kişiler tetkik sonuçlarını bekleyemeyeceklerini beyan edip rapor talep ettiler. Tetkik sonuçları beklenmek zorunda mı?
  • Zorunlu hallerde, tetkik sonuçları beklenmeyebilir
• 8. Kişileri rutin olarak Verem Savaş Dispanserine göndermek veya Akciğer Grafisi çektirmek zorunlu mudur?
• 9. Nikah memurları veya muhtarların tetkik sonuçlarını isteme yetkileri var mıdır?
  • Evlendirme Yönetmeliği, sağlık şartları ile ilgili DEĞİLDİR
• 10. Nikah için gerekli evraklar nelerdir
• 11. Evlilik Sağlık Raporu Örneği
• 12. Nikah için sağlık raporu başka ilden alınabilir mi?
• 13. Eşlerden birinde Hepatit B, Hepatit C, veya AIDS gibi hastalıklardan biri çıkması durumunda eşlerden diğerine bilgi vermek gerekir mi ?
• 14. Evlenecek çiftlerden birisinde Epilepsi hastalığı var. Bunu karşı tarafa bildirmeli miyim?
• 15. Evlilik İçin Sağlık Raporu ne kadar süre geçerlidir?
• 16. Evlilik için sağlık raporlarında, Aile Hekimi onayı gerekli mi?
• 17. Bazı belediyeler, 65 yaş üstü kişilerden, sağlık kurulu raporu istemekteler. Bu istek hukuka uygun mudur?
• 18. COVID-19 pandemisi kapsamında nikah ve düğünlerde alınması gereken önlemler nelerdir?
  • Düğün davetiyelerinde yer alması gereken bilgi ve uyarı yazıları;
  • Nikah Salonlarında Süreç Yönetimi ve Davetlilere Yönelik Alınması Gereken Önlemler
• SONUÇ

1. Evlilik İçin Sağlık Muayenesi ve Sağlık Raporu zorunlu mudur?

Evlilik için sağlık muayenesi ve sonrasında sağlık raporu düzenlenmesi 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu uyarınca zorunludur.

1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 122inci maddesi uyarınca, evlenecek erkek ve kadınların evlenmeden evvel tıbbi muayeneye tabi tutulmaları zorunlu olup, 123üncü madde uyarınca da Frengi, Belsoğukluğu, Yumuşak Şankr, Cüzzam ve Akıl Hastalıklarının evlenmeye engel oldukları hüküm altına alınarak kanuni çerçeve çizilmiştir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 125. maddesi ile, ayırt etme gücüne sahip olmayanların evlenemeyecekleri, 133. maddesi ile de akıl hastalarının evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığının resmi sağlık kurulu raporu ile anlaşılmadıkça evlenemeyecekleri hüküm altına alınmıştır.

1593 sayılı Kanun’un yine 122inci maddesi ile, yapılacak muayenenin ayrıntılarının da Cumhurbaşkanınca çıkarılacak bir yönetmelik ile düzenlenmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Ancak konu ile ilgili yayımlanmış güncel bir yönetmelik bulunmadığı için 17/8/1931 tarihli ve 11682 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Evlenme Muayenesi Hakkında Nizamname”de yer alan hususlar doğrultusunda muayeneler yapılmaktadır.

Evlendirme Yönetmeliği, sağlık şartları ile ilgili düzenleme içermez.

07/11/1985 tarih ve 18921 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Evlendirme Yönetmeliği” ise,  nikah işlemlerini yürütecek görevlilerin tespitine ve bunların yetkilerine, evlendirmeye esas olacak dosyaların düzenlenmesine evlenmeye itiraza, evlenmenin yapılmasına, tören yerlerine, evlendirme daire ve memurlarının denetlenmesine dair esas ve usuller çerçevesinde evlendirme işlemlerinin nüfus hizmetlerinin bütünlüğü içerisinde yürütülmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiş olup, evlenecek kişilerin taşımaları gereken sağlık şartları ile ilgili hiçbir düzenleme içermemektedir. Aksine Yönetmeliğin 20inci maddesi e fıkrası ile, sağlık raporuyla ilgili usul ve esasların, sağlık alanındaki değişen ve gelişen şartların da dikkate alınmak suretiyle Sağlık Bakanlığınca yayımlanacak genelgeyle ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

3960 sayılı Kalıtsal Kan Hastalıkları ile Mücadele Kanunu ile Yasa Koyucu tarafından idareye, kalıtsal kan hastalıklarından Thalessemia ve Orak hücreli anemi dahil olmak üzere, bütün kalıtsal kan hastalıklarıyla ve engelliliğe yol açan diğer kalıtsal hastalıklarla koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında mücadele yönünde görev ve yetki verilmiştir.

Söz konusu Kanun’a dayanılarak Sağlık Bakanlığı tarafından 2002 yılından beri 41 ilde Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Kontrol Programı yürütülmekte olup, söz konusu program 01.11.2018 tarihinde 81 ilimizde uygulanmaya başlanmıştır.

2. Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır. Evlilik için Sağlık Raporu vermeye hangi hekimler yetkilidirler?

Devlet Hastanelerinde, Özel Hastanelerde ve Toplum Sağlığı Merkezlerinde görev yapan hekimler, Hükümet Tabipleri ile Aile Hekimleri, Evlilik için sağlık raporu vermeye yetkilidirler. Ancak, Hükümet Tabibi dışındaki hekimlerin yetkileri hukuki olarak tartışmaya açıktır.

1593 sayılı Kanun’un 122inci maddesinde yer alan, “Evlenecek erkek ve kadınlar evlenmeden evvel tıbbi muayeneye tabidir. Bu muayenenin sureti icrası ve teferrüatı hakkında Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince bir nizamname neşrolunur.” hükmü yer almakta iken, 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 9 uncu maddesiyle, bu maddede yer alan “Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletince bir nizamname” ibaresi “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelik” şeklinde değiştirilmiştir.

Kanun’un ilk hali ile verilen yetki ile, 17/8/1931 tarihli ve 11682 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Evlenme Muayenesi Hakkında Nizamname“’de yer alan hususlar doğrultusunda muayeneler yapılmaktadır. 700 sayılı KHK ile Kanun’da yapılan değişiklik sonrası Evlenme Muayenelerinin usul ve esasları ile ilgili henüz herhangi bir Yönetmelik yayımlanmadığı için Nizamname halen yürürlüktedir.

Nizamname’nin 2inci ve 12inci maddeleri şu şekildedir;

Madde 2 – Hususi tabiplerin ve hükümet tabibinden gayrı etibbayı resmiyenin verdiği sıhhat raporları mahalli hükümet tabipliği veya vekili tarafından tasdik edilmedikçe muteber olmaz. Hükümet tabipleri bu raporları tasdik etmezden evvel mevcut kuyudattan hakkında sıhhat raporu verilen evlenme namzedinin Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 123 ve 124 üncü maddelerinde mezkür evlenmeğe mani hastalıklardan biriyle malül olup olmadığını araştıracaklardır. Hükümet tabipliğinin resmi mühürünü ve tabibin imzasını havi olmayan sıhhat raporları muteber değildir.

Madde 12 – Hususi tabipler tarafından evlenme muayeneleri de bu Nizamname hükümlerine tevfikan yapılır. Hususi tabipler tarafından da evlenme namzedinin hüviyeti tahkik ve kendisi muayene edilmeden sıhhat raporu verilmesi memnudur.

Özel hastaneden evlilik için sağlık raporu alınır mı?

Görüldüğü üzere, özel tabipler de Evlenme Muayenesi yapma ve akabinde sağlık raporu tanzim etmeye yetkilidirler. Ancak tanzim edilen raporların Hükümet Tabibi tarafından onaylanma zorunluluğu halen devam etmektedir.

Öte yandan, Devlet Hastanelerinde ve Toplum Sağlığı Merkezlerinde görev yapan hekimler ile Aile Hekimlerinin tanzim etmiş oldukları raporların hukuki durumları da tartışmaya açıktır.

Danıştay 17. Dairesinin E:2015/10968, K:2016/445, 28/01/2016 kararında, gerek 5258 sayılı Yasa’da, gerek 1593 sayılı Yasa’da, Hükümet Tabibinin Aile Hekimi veya Toplum Sağlığı Merkezi Hekimi olduğuna ilişkin herhangi bir düzenleme olmadığının altı çizilerek, Aile Hekimlerinin ve Toplum Sağlığı Merkezi Tabiplerinin Hükümet Tabibi sıfatı ile Defin Ruhsatı vermelerini hukuka aykırı bulmuştur. Bunun üzerine aynı gerekçe ile Yasa Koyucu tarafından 6745 sayılı Kanun ile 1593 sayılı Kanun’un 216ıncı maddesi değiştirilmiştir.

1593 sayılı Kanun’un diğer maddelerinde ve Nizamname’de Hükümet Tabibi tanımlamasının halen mevcudiyetini koruması göz önüne alındığında, Aile Hekimlerinin tanzim etmiş oldukları Evlilik Raporlarını tasdik etmekle hükümlü merciinin neresi olduğu hususunda hukuki bir boşluk oluşmaktadır.

Özel hastanelerden alınan raporları onay yeri, Aile Hekimleri değildir

Özel hastaneden evlilik için sağlık raporu alınır mı sorusunda verilebilecek en makul cevap; sağlık raporunun alınabileceği, bu raporun Aile Hekimlerine DEĞİL, eski sağlık ocaklarının devamı olan Toplum Sağlığı Merkezleri veya ilçe/il sağlık müdürlükleri tarafından onaylanması gerektiği olacaktır.

Nikah için sağlık raporu ayrı ayrı alınır mı?

Çiftler, nikah için sağlık raporu almak için ayrı zamanlarda, ayrı hekimlere başvurabilirler. Mevzuatta buna engel herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak, evlenecek çiftlerin evlilik öncesi sağlık danışmanlığı hizmeti alabilmeleri için, birlikte hekime başvurmaları çok önemlidir.

Konunun sağlam hukuki bir zemine oturtulabilmesi için, Sağlık Bakanlığı tarafından en kısa sürede Evlenme Muayenesi Hakkında Yönetmelik yayımlanmalıdır.

30/09/2019 tarihli Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge’nin “Evlilik öncesi sağlık raporları” başlıklı 32. maddesinde; “Evlilik Öncesi Sağlık Raporu için başvuran kişilerin muayene ve değerlendirme usul ve esasları, verilecek danışmanlık hizmetlerinin kapsamı ve şekli ile rapor formatı Bakanlıkça çıkarılacak genelge ile belirlenir” hükmüne rağmen henüz herhangi bir düzenleme yapılmamıştır.

3. Hangi hastalıklar evlenmeye engeldir?

Akıl Hastalıkları, Frengi (Sfiliz), Bel soğukluğu (Gonore), Yumuşak şankr (Şankroid) ve Cüzzam hastalıkları evlenmeye engeldir.

Evlenmeye engel hastalıklar, 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 123., 124. maddelerinde ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 133. maddesinde açıkça belirtilmiştir.

1593 sayılı kanun:

Madde 123 – Frengi, bel soğukluğu ve yumuşak şankr ve cüzzama ve bir marazı akliye müptela olanların evlenmesi memnudur. Bu hastalıklar usulü dairesinde tedavi edilip sirayet tehlikesi geçtiğine veya şifa bulduğuna dair tabip raporu ibraz olunmadıkça musapların nikahları aktolunmaz.

 Madde 124 – İlerlemiş sari vereme musap olanların nikahı altı ay tehir olunur. Bu müddet zarfında salah eseri görülmezse bu müddet altı ay daha temdit edilir. Bu müddet hitamında alakadar tabipler her iki tarafa bu hastalığın tehlikesini ve evlenmenin mazarratını bildirmeğe mecburdur.

            Kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere şu hastalıklar evlenmeye engeldir:

• Frengi (Sfiliz)
• Belsoğukluğu (Gonore)
• Yumuşak şankr (Şankroid)
• Cüzzam
• Akıl Hastalıkları

4721 sayılı Kanun:

Madde 133- Akıl hastaları, evlenmelerinde tıbbî sakınca bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemezler.

Söz konusu hastalıklar, evlenmeye süresiz olarak engel değillerdir.

Bu hastalıkların tespiti halinde kişilere bilgi verilmesi, tedaviye başlanması, tedavi sırasında bulaşıcılık tehlikesinin geçmesi veya şifa ile sonuçlanması durumuna kadar evlenme ertelenmesi gerekmektedir.

Ancak, 1593 sayılı Kanun’un yayımlandığı 1930 tarihinde bugün bilinen Hepatit, AIDS,  Zika gibi üzere hayatı tehdit edici bulaşıcı hastalıklar ile gelecek kuşaklara da kalıtımsal yoldan geçen genetik hastalıkların bilinmemesi göz önüne alındığında;

-Kanun’un güncel tıp ilmi doğrultusunda güncellenmesi,

-söz konusu yeni tanıları konulan hastalıkları taşıyan kişilerin evlenme muayenesi sırasında çift taraflı bilgilendirilmelerinin nasıl olacağı hususunda ivedi bir şekilde düzenleme yapılması gerektiğine inanmaktayım.

4. Evlenmeye engel hastalıkların tespiti halinde ne yapılmalıdır?

Yukarıda belirtilen hastalıkların tespiti halinde, tanının kesinleştirilmesi ve tedavinin başlanması için kişinin ilgili branş uzmanına sevki gerekmektedir.

Burada dikkatlerden kaçan 2 önemli husus bulunmaktadır;

Bunlardan birincisi, Kanunlarda yer verilen Akıl Hastalıklarının hangilerinin evlenmeye engel olduğu ile ilgili olarak alt mevzuatlarda herhangi bir düzenlemenin yapılmamış olmasıdır.

Bir başka deyiş ile, kişide Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Bipolar Bozukluk ve Şizofreni gibi hastalıkların bulunması halinde, bu hastalıkların hangilerinin evlenmeye engel oldukları ile ilgili bir düzenleme bulunmamaktadır.

Oysa ki, evlenecek kişilerin her şeyden önce ayırt etme gücüne sahip olmaları gerekmektedir. Nitekim 4721 sayılı Kanun’un 125inci maddesinde “Ayırt etme gücüne sahip olmayanlar evlenemez” hükmü yer almaktadır.

Buradaki “Ayırt etme gücü“nden kasıt, kişinin evliliğin anlam ve önemini anlayabilecek, yükümlülüklerini taşıyabilecek yaş ve olgunluğa erişmiş olmasıdır. İşte bu nedenle, evlenmeye engel akıl hastalıklarının hangileri olduğu ve bu hastalıkların ağırlık derecelerinin hangi seviyede ayırt etme gücünü olumsuz etkileyerek evlenmeye engel olacağı yönünde bir düzenleme yapılması gerekmektedir.

İkinci husus ta, Psikiyatri Uzmanına sevk edilen kişilerin sadece psikiyatri uzmanı tarafından değerlendirilmesi ve evlenmeye engel durumlarının olmadığı yönünde tek tabip olarak yazılı görüş belirterek, kişinin ilk muayenesini yapmış olduğu hekime geri gönderilmesidir.

Bu uygulama, 4721 sayılı Kanun’un 133üncü maddesine aykırıdır. Kişilerin evlenmeye uygun olup olmadıklarının kararı tek tabip olarak Psikiyatri uzmanları tarafından değil SAĞLIK KURULU tarafından verilmesi gerekmektedir.

5. Evlilik Öncesi Sağlık Muayenesi ve Raporu için Kan testleri zorunlu mudur? Kan testleri için aç karnına olmak gerekli mi?

Evlilik öncesi sağlık raporu için kan testleri zorunlu DEĞİLDİR. Kişilerin kan tetkiklerine rıza göstermeme hakları bulunmaktadır. Ayrıca bazı teknik sebeplerden ötürü kısa sürede kan tetkiki yapılamayabilir veya sonucu gecikebilir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile kişilere verilen Evlenme hakkını en kısa sürede kullanmaları, kamu görevlisi olarak ta buna saygı göstermemiz gerekmektedir.

Anayasa’nın 13üncü maddesinde “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” ve 17inci maddesi ikinci fıkrasında yer alan “Tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbî deneylere tâbi tutulamaz.” hükümleri yer almaktadır.

Kan testleri, kişilerin vücut bütünlüklerine bir müdahale olması nedeniyle, Anayasa’nın 13üncü ve 17inci maddeleri göz önüne alındığında, ancak kanunlarda açık hüküm olması halinde rızaları dışında zorla yapılabilir. Eğer kanunlarda açık hüküm yok ise kişilerin rıza göstermeleri gerekmektedir.

Evlilik muayenesinde ilk kriter ŞÜPHE durumudur

Kaldı ki, Evlenme Muayenesi Hakkında Nizamname’de 3.,4. ve 5. Maddelerde evlenme muayenesinin usul ve esasları aşağıdaki şekilde belirlenirken ilk kriterin “şüphe” olduğunun altı birkaç kez çizilmiştir.

Madde 3 – Evlenme muayenesi aşağıdaki tarzda icra olunur. Tabip her şeyden evvel evlenme namzedinin ahvali umumiyesine, görünüşüne bakacak ve Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 123 ve 124 üncü maddelerinde zikrolunan hastalıklardan biriyle malül olduğu şüphesini verecek asar ve emare görmediği takdirde erkeklerde ve kadınlarda başka başka tarzda olmak üzere muayeneleri icra edilecektir.

Madde 4 – Erkeklerde yapılacak muayenede:
1 – Ağızda: yanak ve dudakların gışayı muhatileri dil ve dilin altı, damak ve bel’um;
2 – Sadır batın ve zahirde cilt (bunlar gözle muayene olunacaktır);
3 – Koltukaltı, kasık ve dirsek ukdeleri;
4 – Kadipte: İhlilin tazyikile ifrazın çıkıp çıkmadığı;
5 – Dizlerin aksülamelleri dikkatle muayene olunacaktır.

Madde 5 – Kadınlarda ağız muayenesi erkeklerde olduğu gibidir. Bakirelerde bu muayeneden başka yalnız dirsek ukdelerinin muayenesile iktifa olunur.
 Madde 6 – 4 üncü ve 5 inci maddelerde yazılı muayenelerde namzedin evlenmemeye mani hastalıklardan biriyle malül olduğuna dair delil ve emareler görüldüğü veyahut yalnız bu muayenelerle kanaat hasıl olamadığı takdirde muayene şu suretle tamik olunur.

Verem şüphesinde: Sadra kar’üisga yapılacak ve namzedin tabibin gözü önünde balgamı alınacak,
Frengi şüphesinde: Frengi Tedavi ve Talimatnamesinin fazlı mahsusunda zikrolunduğu veçh üzere kan,
Belsoğukluğu şüphesinde: İhlil ifrazatı alınarak muayeneye gönderilecektir.
Cüzzam ve akıl hastalıkları şüphesinde: Tabip fennin gösterdiği müteamil usulleriyle tefahhüsatını tamik edecek ve karar ittihazı için icabında namzedi bir mütehassısa sevkedecektir.
Laboratuar muayenesi yapılmayan yerlerde tabip bunu raporunda derceder.

Nizamname’den de anlaşıldığı üzere Evlilik Öncesi Sağlık Raporu için kan tetkikleri zorunlu olmayıp, yapılan muayene ile şüphe duyulması halinde yapılacaktır.

Ayrıca kan testleri için aç karnına olmaya da gerek yoktur.

Evlilik için sağlık raporu hangi testler genellikle isteniyor?

Eğer, çiftler onay verirler ise hekimler tarafından şu testler genellikle istenir:

• Hepatit B
• Hepatit C
• VDRL
• HIV
• Talesemi (Hemoglobinopati)
• Kan Grubu

6. Hemoglobinopati Tarama Programı için kan testi alınması zorunlu mudur?

Hemoglobinopati Tarama programı için de kan testi zorunlu DEĞİLDİR

Yukarıda da belirttiğim üzere, 3960 sayılı Kalıtsal Kan Hastalıkları ile Mücadele Kanunu ile Yasa Koyucu tarafından idareye, kalıtsal kan hastalıklarından Thalessemia ve Orak hücreli anemi dahil olmak üzere, bütün kalıtsal kan hastalıklarıyla ve engelliliğe yol açan diğer kalıtsal hastalıklarla koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında mücadele yönünde görev ve yetki verilmiştir.

Ancak, Kanun sadece 1 maddeden ibaret olup, idareye verilen görev ve yetkilerin herhangi bir çerçevesi çizilmemiştir.

Madde 1 – Devlet, kalıtsal kan hastalıklarından thalessemia ve orak hücreli anemi dahil olmak üzere, bütün kalıtsal kan hastalıklarıyla ve engelliliğe yol açan diğer kalıtsal hastalıklarla koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında mücadele eder. Bunun için gerekli ödenek Sağlık Bakanlığı yılı bütçesine konulur.

Kalıtsal kan hastalıklarıyla ve özürlülüğe yol açan diğer kalıtsal hastalıklarla koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında mücadele için gerekli önlemler ve bu konuda uygulanacak usûl ve esaslar Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

3960 sayılı Kanun’un uygulanma usul ve esasları 24.10.2002 tarih ve 24916 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Kalıtsal Kan Hastalıklarından Hemoglobinopati Kontrol Programı ile Tanı ve Tedavi Merkezleri Yönetmeliği” ile düzenlenmeye başlanmıştır.

Ancak, Yönetmelik’te Birinci basamak kuruluşları;

-Sağlık Ocakları,

-Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri,

-Tarama Merkezleri ve

-Hemoglobinopati Tanı Merkezleri olarak tanımlanmış olup,

5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu ile Aile Hekimliği Hizmeti sunmak üzere hizmet sözleşmesi aracılığı ile görev yapan Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Çalışanları ile ilgili herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Öte yandan, Yönetmelik’te kişilerin tarama testine rıza göstermemeleri durumunda hangi işlemlerin yapılması gerektiği ile ilgili herhangi bir düzenleme de bulunmamaktadır.

Bu nedenle, Yönetmeliğin Anayasa’nın 13 ve 17inci maddeleri ile 5258 sayılı Aile Hekimliği Kanunu ve Anayasa Mahkemesinin son yıllardaki kararları göz önüne alınarak güncellenmesi gerekmektedir.

7. Kişiler kan tetkikine rıza gösterdiler ve kan numuneleri alındı. Ancak daha sonra özel nedenlerden dolayı kişiler tetkik sonuçlarını bekleyemeyeceklerini beyan edip rapor talep ettiler. Tetkik sonuçları beklenmek zorunda mı?

Yukarıda da belirttiğim üzere evlilik muayenelerinde hiçbir tetkik rutinde zorunlu değildir. Eğer fizik muayene bulguları ile şüphe hasıl olmuş ise kan tetkiklerine gerek duyulur.

1593 sayılı Kanun’un 103üncü maddesinde yer alan “Vücudun hangi kısmında ve ne şekilde tezahür ederse etsin frengi, belsoğukluğu ve yumuşak  şankr müptela her şahıs kendisini Türkiye’de sanat icrasına mezun bir tabibe tedavi ettirmeğe mecburdur” hükmü örnek olarak ele alınır ise, Kanun’da yer verilen bulaşıcı hastalıkların tedavileri zorunlu olup, kişilere tedaviden kaçınma yönünde herhangi bir rıza ehliyeti verilmemiştir.

Zorunlu hallerde, tetkik sonuçları beklenmeyebilir

Eğer, evlenecek çiftlerde, bulaşıcı bir hastalık şüphesi yok ise, kan tetkikleri alınmış, kişilerin iletişim bilgileri kayıt altına alınmış ise, tetkik sonuçlarının çıkmaları beklenmeden rapor verilmesi mümkün olabilir.

Ancak, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı Saha Rehberi’nin 5inci sayfasında yer alan aşağıdaki ifadeler kafa karıştırıcıdır:

“Eş adayları tarafından ya da laboratuvar tarafından aile hekimine iletilen tarama sonuçları, AHBS’deki sonuç kısmına aile hekimince işlenecektir. Erkek eş adayının tarama sonucu taşıyıcı ya da şüpheli çıktığında, kadın eş adayına da tarama testi uygulanması gerekmektedir. Kadın eş adayının tarama sonucu görülmeden erkek eş adayının evlilik raporu düzenlenmemelidir. Eşlerin her ikisinin taşıyıcı çıkması evliliğe engel bir durum olmamakla birlikte, her iki eş adayına ait tarama sonuçları çıktıktan sonra, sonuç ne olursa olsun evlilik raporu düzenlenebilir. Mutlaka danışmanlık verilmelidir.”

Kanunlarda da belirtildiği üzere evliliğe engel olmayan bir durum için, kişilerin evlilik taleplerinin geciktirilmesi, kişilerin hak ve özgürlüklerine hukuk dışı bir müdahale olacaktır.

8. Kişileri rutin olarak Verem Savaş Dispanserine göndermek veya Akciğer Grafisi çektirmek zorunlu mudur?

Yukarıda Nizamname’nin ilgili maddesinde de anlaşılabileceği üzere, sadece Verem ŞÜPHESİ halinde kişilere balgam kültürü testi yapılabilir ve Akciğer grafisi çekilebilir.

Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Tüberküloz Dairesi Başkanlığı’nın 31/10/2017 tarih ve 149-E.591 sayılı görüş yazısında da, Tüberküloz Danışma Kurulu toplantısında alınan kararlar dayanak gösterilerek, “Evlenecek çiftler de tüberküloz açısından risk grubuna dahil olmadıkları için evlilik öncesi tüberküloz için rutin taramaya gerek yoktur. Ancak evlenecek çiftlerin tüberküloz açısından bilgilendirilmesi ve isteyenlerin taranmasına karar verilmiştir.” şeklindeki güncel görüşü aynı yöndedir.

Bu nedenle evlenecek çiftlerin, Evlilik Öncesi Sağlık Raporu için rutin olarak Verem Savaş Dispanseri’ne sevk edilmelerine veya Akciğer Grafisi çekilmelerine gerek YOKTUR.

9. Nikah memurları veya muhtarların tetkik sonuçlarını isteme yetkileri var mıdır?

Bazı il ve ilçe belediyeleri tarafından, evlenme muayenesi sonrası kişilere verilecek sağlık raporlarında “Hemoglobin Elektroforezi yapılmıştır, şahsa kalıtsal kan hastalıkları konusunda bilgilendirme yapılmıştır” ibaresi talep edilmekte, söz konusu ibarenin yer almaması durumunda çiftlere evlilik izninin verilmemektedir. Hatta bazı il sağlık müdürlükte tarafından sağlık kurumlarına bu yönde yazılı ve sözlü talimatlar da verilmeye başlanmıştır.

Söz konusu uygulama ve talepler hukuka aykırıdır.

Evlendirme Yönetmeliği, sağlık şartları ile ilgili DEĞİLDİR

07/11/1985 tarih ve 18921 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Evlendirme Yönetmeliği”, nikah işlemlerini yürütecek görevlilerin tespitine ve bunların yetkilerine, evlendirmeye esas olacak dosyaların düzenlenmesine evlenmeye itiraza, evlenmenin yapılmasına, tören yerlerine, evlendirme daire ve memurlarının denetlenmesine dair esas ve usuller çerçevesinde evlendirme işlemlerinin nüfus hizmetlerinin bütünlüğü içerisinde yürütülmesini sağlamak amacıyla düzenlenmiş olup, evlenecek kişilerin taşımaları gereken sağlık şartları ile ilgili hiçbir düzenleme içermemektedir.

Aşağıda görüldüğü üzere, Yönetmeliğin 20inci maddesi e fıkrası ile, sağlık raporuyla ilgili usul ve esasların, sağlık alanındaki değişen ve gelişen şartların da dikkate alınmak suretiyle Sağlık Bakanlığınca yayımlanacak genelgeyle ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Evlenme Dosyalarında Bulunacak Belgeler
Madde 20 –Evlenme dosyasına aşağıdaki belgeler konulur:
a) Beyanname (İzin belgesi talebinde evlenme izin belgesi iki örnek olarak düzenlenir.)
b) (Mülga: 29/12/2014-2014/7126 K.)
c) Resmî veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarından alınacak sağlık raporu/resmi sağlık kurulu raporu.
ç) Rıza belgesi.
d) Vesikalık fotoğraf.
e) Nüfus kayıt örneği veya evlenme ehliyet belgesi.

Sağlık raporu alınmaması durumunda evlenme yapılamaz. Sağlık raporuyla ilgili usul ve esaslar, sağlık alanındaki değişen ve gelişen şartlar da dikkate alınmak suretiyle Sağlık Bakanlığınca yayımlanacak genelgeyle belirlenir.

Akıl hastalarının evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla belgelendirilir.

Evlendirme Yönetmeliği

10. Nikah için gerekli evraklar nelerdir

Nikah için gerekli belgeler, Evlendirme Yönetmeliği 20. maddede sayma yolu ile açık bir şekilde belirlenmiştir. Bu belgeler; Evlenme Beyannamesi, Sağlık Raporu, Vesikalık Fotoğraf, Nüfus Kayıt Örneği, Rıza Belgesidir.

Evlenme Beyannamesi: Belediyelerde matbu olarak bulunmakta olup, başvuru sırasında doldurulacaktır.

Sağlık Raporu: Resmi veya özel sağlık kuruluşlarından alınacaktır. Bu rapor, TEK TABİP RAPORU olup, ilk muayeneyi yapan hekimin gerekli görmesi halinde sağlık kuruluna yönlendirilecektir.

Rıza Belgesi: Yaşlarının küçüklüğü veya kısıtlama sebebiyle evlenmeleri ana, baba veya vasinin rızası ya da hakimin iznine bağlı olanlar, müracaat sırasında beyannameye bunların rızalarını gösterir belgeyi ya da hakimin izin belgesini eklemek zorundadır.

Maalesef tüm sağlık kurumlarında birbirinden farklı Evlilik Sağlık Raporu Örneği kullanılmaktadır.

Sağlık Raporu formatı (nikah sağlık raporu örneği) başta olmak üzere, muayene usul ve esaslarını belirleyen Sağlık Bakanlığı’nın 18.03.2002 tarih ve 4134 sayılı Genelgesi sonrası güncel ve kapsamlı bir Genelge bulunmamaktadır.

Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı’nın 2013 yılında yayımlamış olduğu “Evlilik Öncesi Muayene ve Danışmanlık Rehberi“nin 24üncü sayfasında “1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 11682 Sayılı Evlilik Nizamnamesi, 9747 Sayılı Evlendirme Yönetmeliği ve 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu uyarınca hazırlanan” üst bilgisi ile “Evlilik Öncesi Sağlık Raporu” yer almaktadır. Ancak bu rapor formatı bilinmeyen nedenlerden dolayı yaygınlaşmamıştır.

Sahada kaynakları teyit edilememiş birçok sağlık raporu formatı kullanılmakta olup birçoğunun da hukuki geçerlilikleri de sakattır.

02.05.2017 tarih ve 23642684-010.99-E.99-835 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe giren “Sağlık Raporlarına İlişkin Usul ve Esaslar” kitapçığında da Evlenme Muayeneleri ve Evlenme Sağlık Raporları ile ilgili herhangi düzenleme yer almamaktadır

Konu, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Evlendirme Yönetmeliği Uygulaması Kitapçığı’nda da ayrıntıları ile belirtilmektedir.

12. Nikah için sağlık raporu başka ilden alınabilir mi?

Usulüne uygun tanzim edilmiş sağlık raporlarını evlenme memurlarının kabul etmeme yetkileri yoktur. Bu nedenle, başka bir ilden alınan sağlık raporu, başka bir ilde de geçerlidir.

Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun 28.08.2015 tarihli ve 1835 sayılı yazısı ve İç İşleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün 09/09/2015 tarih ve 102.99-E.79734 sayılı Evlilik Sağlık Raporu (3737) konulu yazısında da belirtildiği üzere kişilerin evlendirme memurluğunun bulunduğu yer dışındaki sağlık birimlerinden evlenmeye esas rapor talep etmelerinde engel bir husus bulunmamaktadır.

13. Eşlerden birinde Hepatit B, Hepatit C, veya AIDS gibi hastalıklardan biri çıkması durumunda eşlerden diğerine bilgi vermek gerekir mi ?

1593 sayılı Kanun’un 124üncü maddesinde, ilerlemiş Verem hastalığının bulunması halinde evliliğin 6 ay ertelenmesi gerektiği, bu süre zarfında ilgili tabipler tarafından her iki tarafa da hastalığın tehlikesi ve zararları hakkında bilgi verilmesi hüküm altına alınmıştır. Söz konusu hükümden, evlenecek çiftlerden birisinde Verem hastalığının bulunması halinde diğerine de bilgi verilmesi anlaşılmaktadır.

Ancak Kanun’un yayımlandığı 1930 tarihinde Verem hastalığı dışında AIDS hastalığı başta olmak üzere hayatı tehdit edici bulaşıcı hastalıkların bilinmemesi göz önüne alındığında, Kanun’un güncel tıp ilmi doğrultusunda güncellenmesi, söz konusu yeni tanıları konulan hastalıkları taşıyan kişilerin evlenme muayenesi sırasında çift taraflı bilgilendirilmelerinin nasıl olacağı hususunda ivedi bir şekilde düzenleme yapılması gerektiğine inanmaktayım.

14. Evlenecek çiftlerden birisinde Epilepsi hastalığı var. Bunu karşı tarafa bildirmeli miyim?

Elbette hayır. 1593 sayılı Kanun’da tarif edilen hastalıklar dışında kimsenin sağlık bilgisi başka bir kişiye açıklanamaz. Aksi yönde hareket 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 136 ve 137inci maddeler uyarınca suçtur.

15. Evlilik İçin Sağlık Raporu ne kadar süre geçerlidir?

Aslında, evlilik için sağlık raporunun herhangi bir geçerlilik süresi yoktur.

Ancak, evlendirme memuruna yapılan başvuru sonrası tanzim edilen “Evlenme İzni Belgesi”, 6 ay geçerli olduğu için, bu süre içerisinde nikah kıyılmaması halinde izin belgesi iptal olmaktadır.

Evlenme izin belgesi için yeniden başvuru yapıldığında, 6 ay önce alınan sağlık raporunun geçerli olmadığı iddiası ile çiftler tekrar sağlık muayenesine zorlanmaktadırlar.

Bu konuda görüş bildirmeye yetkili tek makamın Sağlık Bakanlığı olduğu aşikardır. Bakanlık tarafından bu konuda bir düzenleme yapması beklenmektedir.

ÜÇÜNCÜ AYIRIM
EVLENME BAŞVURUSU VE TÖRENİ

III. Belgeler
Madde 136- Erkek ve kadından her biri, nüfus cüzdanı ve nüfus kayıt örneğini, önceki evliliği sona ermiş ise buna ilişkin belgeyi, küçük veya kısıtlı ise ayrıca yasal temsilcisinin imzası onaylanmış yazılı izin belgesini ve evlenmeye engel hastalığının bulunmadığını gösteren sağlık raporunu evlendirme memurluğuna vermek zorundadır.

B. Evlenme töreni ve tescil
I. Koşulları

1. Evlenme izni
Madde 139- Evlendirme memuru, evlenme koşullarının varlığını tespit ederse veya ret kararı mahkemece kaldırılırsa, evleneceklere evlenme gün ve saatini bildirir veya isterlerse evlenme izni belgesini verir. Evlenme izni belgesi, verildiği tarihten başlayarak altı ay içinde evleneceklere herhangi bir evlendirme memuru önünde evlenebilme hakkı sağlar.

2. Evlenmenin yapılamaması
Madde 140- Evlenme koşullarının bulunmadığının anlaşılması veya belgelerin verilmesinden başlayarak altı ayın geçmesi hâlinde, evlendirme memuru evlenme törenini yapamaz.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu

16. Evlilik için sağlık raporlarında, Aile Hekimi onayı gerekli mi?

Bazı belediyeler, özel hastanelerden alınan Evlilik Öncesi Sağlık Raporunu kabul  etmiyorlar. Devlet hastahanesinden alınacak raporlarda ise mutlaka aile hekimi olan doktorun onayı ve kaşesi istenmekte.

Böyle bir uygulama YOKTUR.

Aile Hekimleri, eski sağlık ocağı sisteminde görev yapan, 657 sayılı Kanuna tabi Devlet Memuru hekim DEĞİLLERDİR.

Özel hastanelerden veya devlet hastanelerinden alınan evlilik önce sağlık raporlarının, Aile Hekimleri tarafından onaylanmasını isteyen belediyelerin, Sağlık Bakanlığı tarafından sunulan hizmetler hakkında bilgileri olmadığı aşikardır.

Bu yönde isteklerde bulunan belediyelere dilekçe ile başvurarak, iddialarının dayanaklarını size yazılı olarak vermelerini talep ediniz. Dilekçenizin kabul olmaması halinde ise ALO 150 CİMER hattını arayarak konuyu iletiniz.

17. Bazı belediyeler, 65 yaş üstü kişilerden, sağlık kurulu raporu istemekteler. Bu istek hukuka uygun mudur?

Bazı belediyeler, 65 yaş üstü kişilerden, evlenmelerine mani ruhsal durumlarının olmadığını belirten tam teşekküllü devlet hastanelerinden sağlık kurulu raporu istemekteler.

Söz konusu uygulama hukuka AYKIRIDIR.

Gerek 1593 sayılı Kanun, gerekse 4721 sayılı Kanunda, 65 yaş üstü kişilerin, rutin olarak evlenmelerine mani ruhsal durumlarının olmadığına dair rapor almaları öngörülmemektedir.

Belediyelerin, Sağlık Bakanlığının konu hakkında hiç bir yazılı görüşü olmadan, kanun hükümlerini yetkisiz bir şekilde yorumlayıp, 65 yaş üstü her kişiyi tam teşekküllü devlet hastanelerinden sağlık kurulu raporu almaya zorlamaları hukuka AYKIRIDIR.

Diğer yaş gruplarında olduğu gibi, 65 yaş üstü çiftlerin de, TEK TABİPTEN evlilik öncesi sağlık raporu almaları YETERLİDİR.

Çiftleri muayene eden hekim, çiftlerin akli melekelerinde herhangi bir sorun tespit etmesi veya şüphede kalması halinde, psikiatri uzmanına sevk edecektir.

Psikiyatri uzmanı tarafından yapılan muayene sonrası da çiftler, diğer yaş gruplarında olduğu gibi SAĞLIK KURULUNA sevk edilecektir.

18. COVID-19 pandemisi kapsamında nikah ve düğünlerde alınması gereken önlemler nelerdir?

Sağlık Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu, Covid-19 Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberinde 16.06.2020 tarihinde,

COVID-19 pandemisi kapsamında nikah ve düğünler alınması gereken önlemler ayrıntılı bir şekilde belirlenmiştir.

Ayrıca, İçişleri Bakanlığı tarafından 24/06/2020 tarihinde 81 İl Valiliğine “Düğün Törenlerinde Uygulanacak Tedbirler” konulu bir genelge göndererek

Danışma Kurulunun tavsiyelerini resmi olarak uygulamaya koymuştur. (Genelge için tıklayınız)

Genel Önlemler

• Nikahlar, düğünler, bulaşma riskini azaltmak amacıyla mümkün oldukça
  açık havada yapılmalı ve süre mümkün olduğu kadar kısa tutulmalıdır.
• Nikah ve düğün salonlarının işletmecileri, sosyal mesafe önlemlerini
  almakla yükümlüdür. Genel kullanım alanlarına ve oturma düzenine ilişkin
  sosyal mesafe planı hazırlanmalı, tesisin misafir kapasitesi sosyal mesafe
  planına göre belirlenmeli, bu kapasiteye uygun sayıda misafir kabul
  edilmeli ve kapasite bilgisi tesisin girişinde görülebilir bir yere asılmalıdır.
  Ayrıca, tesis giriş holünde veya dış cephesinde ve misafir ile personelin
  kolayca görebileceği genel kullanım alanlarında, tesiste uygulanan ve
  uyulması gereken COVID-19 tedbirleri ve kurallarının yer aldığı panolar
  düzenlenmelidir.
• Tesisin sıra oluşabilecek tüm alanlarında (giriş, lavabo önleri vb.) en az 1
  metre ara ile sosyal mesafe işaretlemeleri yapılmalıdır.
• Nikah ve düğün salonlarına maske takılarak girilmeli, tören ve kutlamalar
  sürecinde de takılması (gelin, damat, nikah memuru ve şahitler dahil olmak
  üzere) sürdürülmelidir.
• Merkezi havalandırma sistemleri bulunan alanların havalandırması doğal
  hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde düzenlenmeli, kapı ve pencereler
  açık bırakılarak doğal havalandırma sağlanmalı ve havalandırma
  sistemlerinin kullanımı ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığının İklimlendirme
  Rehberinde belirtilen kurallara uyulmalıdır.
• Nikah ve düğün salonlarında 4 metrekareye bir kişi düşecek şekilde
  personel ve davetli planlaması yapılmalı, içeriye alınması gereken kişi sayısı
  buna göre düzenlenmelidir.
• Asansörlerin kullanımı sınırlandırılmalıdır. Kapasitesinin üçte biri sayıda
  kişinin binmesine izin verilmeli ve bu sayı asansör girişinde belirtilmelidir.
  Asansör içerisinde sosyal mesafeyi korumak amacıyla kişilerin durması
  gereken alanlar, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer
  işaretleriyle belirlenmelidir.
• Tek kullanımlık bardak, tabak vb. malzemeler kullanılmalıdır.

Düğün davetiyelerinde yer alması gereken bilgi ve uyarı yazıları;

• COVID-19 nedeni ile bütün misafirlerin maskeleri ile gelmeleri ve nikah/düğün boyunca maske kullanmaları,
• Düğün/nikah salonu girişlerinde ateş ölçümü yapılacağı ve ateşi 38 deceden yüksek olanlar ile
• semptom gösterenlerin salona alınamayacağı, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiği,
• Düğün/nikah süresince ve giriş çıkışlarda sosyal mesafe kurallarına uyulması gerektiği,

Nikah Salonlarında Süreç Yönetimi ve Davetlilere Yönelik AlınmasıGereken Önlemler

• Nikaha katılacak kişiler nikah töreni boyunca mutlaka maskelerini uygun şekilde takmalıdır.
• Nikah salonun girişindeki karşılama töreninde tokalaşma ya da kucaklama/sarılma yapılmamalı, sosyal mesafe korunmalıdır.
• Nikah salonunda görevli personel dahil 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde planlama yapılmalıdır.
• Nikah salonunda oturma düzeni her yöne en az 1 metre sosyal mesafe olacak şekilde sağlanmalıdır
• Nikah sonrasında uğurlama ve takı merasiminde tokalaşma ya da kucaklama/sarılma yapılmamalı, sosyal mesafe korunmalıdır.
• Yakın teması önlemek amacıyla takılar sandık ya da benzeri bir toplama kutusuna bırakılmalıdır.
• Toplu fotoğraf çekimleri yapılmamalıdır, fotoğraf çekimleri sosyal mesafe kuralına uyarak çekilmelidir.
• Nikaha davetli tüm katılımcıların adları ve iletişim bilgileri en az 14 gün saklanmalıdır. Bir veya daha fazla davetli toplantıdan sonraki 14 gün içinde,
• COVID-19 tanısı aldığında bu uygulama il/ilçe sağlık müdürlüğü yetkililerinin temaslıları izlemelerine yardımcı olacaktır.

Yukarıda, Rehberde yer alan önlemlerin bir kısmı paylaşılmaktadır. Ayrıntılı bilgi için Sağlık Bakanlığının https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/salgin-yonetimi-ve-calisma-rehberi.html adresindeki rehberi inceleyiniz.

SONUÇ

Yukarıda birçok maddede de altını çizdiğimiz üzere, 30/09/2019 tarihli Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge’nin “Evlilik öncesi sağlık raporları” başlıklı 32. maddesinde;

“Evlilik Öncesi Sağlık Raporu için başvuran kişilerin muayene ve değerlendirme usul ve esasları, verilecek danışmanlık hizmetlerinin kapsamı ve şekli ile rapor formatı Bakanlıkça çıkarılacak genelge ile belirlenir” hükmüne rağmen henüz herhangi bir düzenleme yapılmamıştır.

Düzenleme yapılıncaya kadar da, Evlilik Öncesi Sağlık Raporları hakkındaki hukuki eksiklikler devam edecektir.

Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır başlıklı yazımdan sonra ilginizi çekebilecek diğer yazılarım:

Evlilik öncesi SMA testi

65 yaş üstü herkesten Akli Meleke Raporu istenebilir mi?

Evlilik İçin Sağlık Raporu Nereden Alınır Kaynaklar:

1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu:
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.3.1593&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=3&No=1593

Evlenme Muayenesi Hakkında Nizamname:
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=2.3.11682&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Evlenme%20Muayenesi%20Hakk%C4%B1nda%20Nizamname&Tur=2&Tertip=3&No=11682

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu:
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.4721&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=4721

Evlendirme Yönetmeliği:
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.859747&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Evlendirme%20Y%C3%B6netmeli%C4%9Fi

3960 sayılı Kalıtsal Kan Hastalıkları ile Mücadele Kanunu:
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.3960&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=3960

Kalıtsal Kan Hastalıklarından Hemoglobinopati Kontrol Programı ile Tanı ve Tedavi Merkezleri Yönetmeliği:
http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.4936&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=Kal%C4%B1tsal%20Kan%20Hastal%C4%B1klar%C4%B1ndan%20Hemoglobinopati%20Kontrol%20Program%C4%B1%20ile%20Tan%C4%B1%20ve%20Tedavi%20Merkezleri%20Y%C3%B6netme

2014- Evlilik Öncesi Danışmanlık Rehberi:

Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı Saha Rehberi:
https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/49246,evlilikoncesihemoglobinopati.docx?0

Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çocuk Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı’nın “Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı” konulu Ekim 2018 tarihli yazısı ve ekleri:

İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Evlendirme Yönetmeliği Uygulaması Kitapçığı, 1. Baskı:
https://www.nvi.gov.tr/PublishingImages/mevzuat/mevzuat/talimat-aciklayici-yazilar/Evlendirme%20Y%C3%B6netmeli%C4%9Fi%20Uygulamas%C4%B1(2017).pdf

Sağlık Bakanlığı, Sağlık Raporlarına İlişkin Usul ve Esaslar:

30/09/2019 tarihli Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge

İstanbul Tabip Odası Pratisyen Hekim Komisyonu Atölye Çalışması Raporu, STED Dergisi:
http://www.ttb.org.tr/STED/sted0602/masa.pdf

Evlilik Öncesi Muayene ve Testlerin Hukuksal Niteliği, Arş. Gör. Özge YÜCEL
http://www.turkhukuksitesi.com/makale_1174.htm