Ölen kişinin emekli maaşı kızına nasıl bağlanır

5510 Sayılı Kanuna göre vefat eden sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığının kimlere hangi oranda dağıtıldığı konusu en çok merak edilen konulardan bir tanesidir. Ölen babadan dul kızına maaş ne kadar kalır? İşte cevabı...

Sosyal Güvenlik Mevzuatına göre sigortalı iken ya da Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan emekli maaşı ya da gelir alırken vefat edenlerin hak sahiplerine (eş, çocuklar, anne ve baba) başvuru yapılması ve ölüm aylığı için gerekli şartların da sağlanmış olması halinde dul maaşı ya da yetim maaşı bağlanmaktadır. Peki ölen babadan dul kızına ne kadar maaş kalır? Merak ettikleriniz haberimizde…

ANNE/BABADAN YETİM MAAŞI ALMA ŞARTLARI

Dul kadınlar ya da hiç evlenmemiş olan kız çocuklarının anne ya da babasının vefatı halinde Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan aylık alma hakları bulunmaktadır. Kız çocuğunun ölüm maaşı alabilmesi için;

– Vefat eden anne ya da babanın emekli olması gerekir. Emekli maaşının kendi adına olması gerekir. Yani diyelim ki anneniz vefat eden babanızdan dolayı aylık alıyorsa annenizden size ayrıca aylık bağlanmaz. Size babanızın aylığından hissenize düşen oranda aylık bağlanır.

– Yetim maaşı alabilmek için vefat eden kişinin emekli olması gerekmez. Eğer anne ya da babanızın ölüm tarihinde en az 900 gün SSK’sı varsa ya da en az 1800 gün Bağ-Kur’u varsa ölüm maaşından yararlanabilirsiniz.

DUL KIZA ÖLEN BABADAN NE KADAR MAAŞ KALIR?

Anne ve babasının ölümüyle beraber yetim kalan çocuklara başka maaş alacak çocuk bulunmaması ve kendisi haricinde emekli maaşı alacak kimse olmaması halinde ölüm aylığı %50 oranında bağlanır. Yani vefat eden baba 1000 TL alıyorsa, yetim kalan çocuk da tek başına emekli maaşına başvuru yaptıysa bu durumda 500 TL olarak bağlanır.

Eğer başka maaş alan çocuk varsa ya da eş de alıyorsa bu durumda ölen babadan kalan maaş için çocuğun hissesi %25 olur ve alınacak maaş 250 TL olur.

YETİM MAAŞI BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR, BAŞVURU İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR?

Eğer vefat eden kişi Bağkur’lu ya da SSK’lı ise bağlı bulunduğunuz Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvuru yapabilirsiniz. Ancak vefat eden kişi devlet memuru ise başvuru yapılacak yer:

Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı-Mithatpaşa Cadddesi Sıhhıye-Ankara olacaktır.

Başvuruda istenen belgeler ise şunlardır;

– SGK emeklilik talep formu,
– Kimlik fotokopiniz,
– Eğer boşandıysanız ek olarak eşinizden ayrı yaşadığınıza dair taahhütname.

Emekli başvuru formu ve taahütnameyi en yakın Sosyal Güvenlik Merkezi'nden temin edebilirsiniz.
İlginizi Çekebilir Dul ve yetim maaşı nasıl hesaplanır? Kimler dul ve yetim maaşı alabilir?

Mevzuat�m�za g�re kad�nlar hem babas�ndan hem de e�inden �ift maa� alam�yor. Ancak Yarg�tay'�n aksi kararlar� da var. Baz� tarihlere g�re hem babadan hem kocadan maa� al�n�yor.

1. 

   Sosyal g�venlik mevzuat�m�z vefat eden sigortal�lar�n geride kalan e� ve �ocuklar�n� koruyucu d�zenlemeler i�eriyor. E�ini kaybeden erkek ya da kad�n belli �artlarda dul maa�� alabiliyor. Yine belli bir ya�a kadar erkek �ocuklar ve evlenene kadar k�z �ocuklar da yetim maa�� ile hayatlar�n� devam ettiriyor. Dul maa��nda �len e�in sigortal�l�k s�resi uygunsa ya�ayan e�in geliri olup olmad���na bak�lmadan ayl�k ba�lan�yor.

2. 

   Yetim kalan k�z �ocuklar�na evlenmedikleri ve �al��mad�klar� s�rece, erkek �ocuklara da ��renci olduklar� s�rece (25 ya�a kadar) maa� �deniyor. Bize de gelen y�zlerce sorun aras�nda en �ok merak edilen konu ise hem �len babadan yetim maa�� hem de �len e�ten dul maa��n�n birlikte al�n�p al�namayaca��.

3. 

   Bu konu mevzuatta da biraz karma��k oldu�u i�in kafalar kar���yor. �ncelikle s�yleyelim, kocas� �len bir kad�n�n �ift maa� alma hakk� var. Kocas� �len bir kad�n e�er emekli ise hem kendi emekli maa��n� hem de kocas�ndan kalan maa�� alabiliyor. Yani �ift maa� al�r.

4. 

   Dul kad�n �al��abilir. Hem kocas�ndan hem de sigortal� olarak �al��t��� yerden maa� al�r ve �artlar olu�ursa emekli de olur. Gelelim hem kocadan hem babadan maa�a. K�z �ocuk �al��m�yorsa, �len anne-babas�ndan ayl�k al�yor. �al��maya ba�larsa, SSK ya da Ba�- Kur'dan ba�lanan ayl�k kesiliyor. Emekli Sand���'ndan ba�lanan ayl�k ise k�z �ocu�u SSK'l� ya da Ba�-Kur'lu olarak �al���yorsa, kesilmiyor.

5. 

   MAA� HANG� �ARTLARDA KES�L�YOR? Memur olursa kesiliyor. �al��mayan bek�r k�z �ocu�unun da �ift maa� alma imk�n� bulunuyor. 1 Ekim 2008'den itibaren, yetim k�z �ocu�unun �len anne ve babas�ndan iki maa� alma imk�n� var. Y�ksek olan�n tamam�n�, di�erinin ise yar�s�n� al�yor. K�z �ocu�u, evlenince maa�� kesiliyor.

6. 

   1 EK�M 2008'DEN SONRA 1 Ekim 2008'de 5510 Say�l� Yasa y�r�rl��e girmeden �nce, dul kalan ve �al��mayan kad�na kurumlar (SSK, Ba�-Kur, Emekli Sand���) farkl� olmak �art�yla, hem kocadan hem babadan ayl�k veriliyordu. Ancak 1 Ekim 2008'den sonra hem babadan hem kocadan �ift maa� kalkt�

7. 

   DAVA A�ILAB�L�R M�? Gelelim 2012'deki Yarg�tay karar�na... Yarg�tay Hukuk Genel Kurulu'nun 2012/223 say�l� karar� ile hem babas� hem kocas� SSK'l� olan bir kad�na �ift maa� verildi. K�z �ocuklar�na yetim ayl��� ba�lanabilmesi i�in SSK, Ba�-Kur ve Emekli Sand��� kapsam�ndan gelir veya ayl�k almama �art� 06.08.2003'de SSK mevzuat�na girdi.

8. 

   MAHKEME KARARINI VERD� Yarg�tay 21. Hukuk Dairesi'nin 2011/2938 karar�, bu gerek�eyle her ikisi de SSK'l� olan e� veya babadan birisinin 06.08.2003 �ncesi �lm�� olmas� halinde, SGK'dan �ift ayl�k al�nabilece�ini ortaya koydu.

9. 

   Bu i�tihat ile 02.08.2003'ten �nce hem �len kocas� hem de �len babas� Ba�-Kur'lu olanlar�n da �ift maa� yolu a��k. ��nk� ayn� kural Ba�-Kur mevzuat�na 02.08.2013 tarihinde getirildi. Hukuk�ular bu i�tihatlarla dava a��labilece�ini belirtiyor.

10. 

    G�N �ARTINA D�KKAT ED�N Dul maa��nda, 01.10.2008'den sonra Ba�- Kurlular ve Emekli Sand���'na tabi olanlar i�in 1800 g�n, SSK'ya ba�l� olanlar i�in ise 900 g�n prim �deme aranmaktad�r. Bundan �nceki durumlarda eksik g�nler do�um ya da askerlik bor�lanmas�yla tamamlanabilmekteydi.

11. 

    EKS�K G�NLER�N TAMAMLANAB�LME �MK�NI VAR Ama �imdi kabul edilmiyor. Fakat bu konuda Yarg�tay 21. Hukuk Dairesi'nin karar� mevcut. O y�zden dava yoluyla bor�lanarak eksik g�nlerin tamamlanabilme imk�n� var. Bize g�re de kanuna konulan 'her t�rl� bor�lanma hari� 900 g�n' s�z� hakkaniyetle uyu�mamaktad�r.