Show
Çağımızda alışveriş, borç, ödeme gibi işlemler artık banka ya da kredi kartı ile gerçekleşmektedir. Nakit kullanmak yerine daha fazla kredi kartı ve banka kartı kullanımı yaygınlaşmıştır. Kredi kartı ve banka kartı kullanımının yaygınlaşması beraberinde bazı sorunları da getirmektedir. Bu makalemizde kredi kartı ve banka kartı kullanılması suçunun kötüye kullanılması ve cezasını inceleyeceğiz. Bu suça halk arasında “kredi kartı dolandırıcılığı suçu” da denir. Bilişim suçları kategorisine girmektedir. Türk Ceza Kanunu madde 245’te kredi kartı veya banka kartının kötüye kullanılması suçu ve cezası düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunu Madde 245 Banka ya da kredi kartının kötüye kullanılması suçu temelde üç şekilde işlenebilir.
Suçun işleniş şekline göre banka ya da kredi kartlarının kötüye kullanılması suçunun unsurlarını inceleyelim. Başkasına Ait Gerçek Banka Ya Da Kredi Kartının KullanımıBu durumda fail ve mağdur herkes olabilir. Fail gerçek banka ya da kredi kartını ne şekilde ele geçirirse geçirsin bu suç işlenmiş olacaktır. Fail, banka ya da kredi kartını aşağıda sayacağımız şekillerde ele geçirip kötüye kullanabilir. Başkasına ait gerçek bir banka ya da kredi kartını;
Sahte Banka Ya Da Kredi Kartı Üretmek, Satmak, Devretmek, Satın Almak Ya Da Kabul EtmekTürk Ceza Kanunu’nda düzenlenen bu suç “seçimlik hareketli suçlar” kategorisine girmektedir. Bu nedenle sahte banka ya da kredi kartını üreten, satan, devreden, satın alan ya da kabul eden kimse bu fiillerden herhangi birini gerçekleştirdiği zaman Türk Ceza Kanunu madde 245’teki suçu işlemiş olur. Ancak kart sahte olduğu için kullanılması ve karttan yararlanılması için sahte kartın gerçek bir banka hesabı ile bağlantı kurması gerekmektedir. Aksi halde sahte kart banka hesabı ile bağlı olamayacağı için suçun işlenmesine imkân vermeyecektir. Sahte Banka Ya Da Kredi Kartı Kullanarak Yarar SağlamaFail, sahte olan bir banka ya da kredi kartını kullanır ve bundan yarar sağlarsa suç işlenmiş olur. Ancak burada önemli olan nokta failin bu kartı kullanarak yarar sağlamasıdır. Aksi halde suç yalnızca “teşebbüs aşamasında” kalacaktır. Çünkü failin yarar sağlayarak ortaya çıkardığı bir zarar yoktur. Sahte banka ya da kredi kartını yalnızca kullanmak bu suçun oluşması için yeterli değildir. Banka Ya Da Kredi Kartının Kötüye Kullanılması Suçunun Mağduru Ne Yapmalıdır?Mağdurun yapması gereken bankasına bildirmek, kolluk ya da savcılığa başvurmak olacaktır. Eğer dolandırılma eylemi sona ermişse ceza avukatına başvurarak sonraki aşamaları takip etmesi yerinde olacaktır. Şikayet Süresi Ve Şikayetten VazgeçmeBanka ya da kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, şikâyete tabi suçlardan değildir. Savcılık tarafından her zaman re’sen soruşturulabilir. Bu nedenle şikâyet için belli bir süre yoktur. Şikâyetten vazgeçilmiş olsa bile soruşturma re’sen devam eder. Ancak dava zamanaşımı süresine dikkat etmek gerekir. Dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suç bu 8 yıllık sürede her zaman soruşturulabilir bu süre geçtikten sonra soruşturma yapılamaz. Banka Ya Da Kredi Kartının Kötüye Kullanılması Suçunun İşlenmesi Durumunda Bankanın SorumluluğuSöz konusu suçun işlenmesi durumunda banka “suçtan zarar gören” konumundadır. Ancak suçun oluşumuna banka çalışanı sebebiyet vermişse, azmettiren yardım eden ise çalışan için cezai yaptırım uygulanır. Banka ya da kredi kartının kötüye kullanılması suçunun işlenmesi sonucu banka yarar sağlıyor ise tüzel kişiler hakkında cezai yaptırım uygulanamayacağı için ancak banka çalışanı için cezai yaptırım uygulanabileceği için bankaya güvenlik tedbiri konulur. Banka Ya Da Kredi Kartının Kötüye Kullanılması Suçunun CezasıTürk Ceza Kanunu madde 245’te söz konusu suçun cezası belirlenmiştir. Buna göre;
Banka Ya Da Kredi Kartının Kötüye Kullanılması Sonucu Şahsi Cezasızlık HalleriTürk Ceza Kanunu madde 245/4’e göre aşağıda sayacağımız hallerde faile ceza verilmez. Bunlar;
Banka Ya Da Kredi Kartının Kötüye Kullanımı Sonucu Etkin PişmanlıkTürk Ceza Kanunu’nda suçun işleniş şekillerine göre failin etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanıp yararlanmayacağı değişmektedir. Buna göre başkasının banka ya da kredi kartını ele geçirerek kullanan ve bundan yararlanan kişi etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanabiliyorken sahte banka ya da kredi kartını kullanan, satan, devreden, satın alan, kabul eden ya da sahte banka ya da kredi kartını gerçek banka hesabı ile eşleştirerek kullanan ve bundan yararlanan kimse etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz. Başkasına ait banka ya da kredi kartının kullanımı sonucu failin etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanarak ceza indirimi yapılabilmesi şu durumlarda mümkündür. Bunlar;
Banka Ya Da Kredi Kartının Kötüye Kullanılması Durumunda Görevli Ve Yetkili MahkemeSöz konusu suç bilişim suçları kategorisine girdiği için yetkili mahkeme bilişim sisteminin bulunduğu yer mahkemesidir. Örneğin bir düzenek kurarak ATM üzerinden kart ile işlem yapılarak bu suç işlenmiş ise ATM nin bulunduğu yer mahkemesi yetkili olacaktır. Görevli mahkeme ise Türk Ceza Kanunu madde 245’e göre Asliye Ceza Mahkemesidir. Yargıtay Kararları
Banka Veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu Ve Cezası – MDM Hukuk Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu ve CezasıBanka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu, başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçirip veya elinde bulundurup, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar sağlanmasıdır (TCK m. 245/1). Bu suç 765 sayılı eski Yasa’da düzenlenmeyip ilk kez 5237 sayılı yeni Yasa’da düzenlenen bir suç tipidir. Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu karma hukuksal konulu bir suçtur. Bu suçun hukuksal konularını, bilişim ve bankacılık sisteminin sağlıklı işlemesindeki kamusal yarar ve kamuya duyulan güven ile kişilerin mal varlığı değerleri oluşturmaktadır. Suçun Unsurları
Bu suç, genel bir suçtur; herhangi bir kişi fail olabilir. Bu suçların işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur (TCK m. 246/1). Suçun mağduru asıl olarak banka veya kredi kartı (hesap) sahibidir. Ancak Yargıtay’a göre Türk Ceza Kanunun 245/2. maddesinde tanımlanan suçun mağduru, kartın henüz kullanılmamış olması nedeniyle hesap sahibi olmayıp banka veya kredi kartını çıkarma yetkisine sahip bankadır. Suçun Maddi KonusuSuçun maddi konusu banka veya kredi kartlarıdır. Banka kartı, mevduat hesabı veya özel cari hesapların kullanımı dâhil bankacılık hizmetlerinden yararlanmayı sağlayan karttır (Banka ve Kredi Kartları Y. m.3). Banka kartında mülkiyet bankaya, kullanım hakkı ise kart hamiline ait olmaktadır. Kart hamili; banka kartı veya kredi kartı hizmetlerinden yararlanan gerçek ya da tüzel kişidir. Kredi kartı ise banka ile kendisine kart verilen kişi arasında yapılmış bir sözleşme gereğince, kişinin bankanın belirli koşullarla sağladığı kredi olanağını kullanmasını sağlayan araçtır. EylemBanka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması suçu bağlı hareketli bir suçtur. Suçun oluşabilmesi için başkasına ait banka veya kredi kartının her ne suretle olursa olsun ele geçirilmesi veya elde bulundurulması, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın kartın kullanılması veya kullandırılması ve kişinin kendisine veya başkasına yarar sağlaması koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekir (TCK m. 245/1). Bu suçun oluşabilmesi için sahte olmayan, gerçek olan bir banka veya kredi kartının olması gerekir. Sahte banka veya kredi kartı; üretilmesi, satılması, devredilmesi, satın alınması veya kabul edilmesi ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır (TCK m. 245/2). Suçun oluşabilmesi için seçimlik eylemlerin başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek yapılması gerekir. Suçun sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle işlenmesi ve failin böylece kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekir. Bu eylem diğerlerine göre daha ağır şekilde cezalandırılmıştır. Ancak bu durumda cezaya hükmedilebilmesi için yarar sağlama eyleminin daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmaması gerekir (TCK m. 245/3). Hukuka Aykırılık Unsuruİlgilinin rızası bu suçta bir hukuka uygunluk nedenidir. Kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası varsa suç oluşmaz (TCK m. 245/1). Manevi UnsurSuçun manevi unsuru kasttır. Suçun oluşması için failin belli bir amaç ya da saikle hareket etmesi aranmamıştır. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçuna teşebbüs mümkündür. Bu suçta etkin pişmanlık hükümlerine de yer verilmiştir. Buna göre TCK m. 245/1 kapsamına giren eylemlerle ilgili olarak mal varlığına karşı suçlara ilişkin etkin pişmanlık hükümleri uygulanır (TCK m. 245/5).
İştirak konusunda genel kurallar uygulanır.
Banka veya kredi kartlarını kötüye kullanma suçu bileşik bir suçtur. Yasa normunda geçen “her ne surette olursa olsun” ifadesi banka veya kredi kartlarının yalnızca hukuka uygun yollardan (yasalarda suç oluşturmayan eylemlerle) ele geçirilmesini kapsamaktadır. Bu düzenleme ile yasa koyucu, banka ya da kredi kartının failin eline hukuka uygun yollardan geçmesi durumunda doğabilecek duraksamaları gidermek istemiş ve bu ele geçirme hukuka uygun olsa bile banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılmasını yaptırıma bağlamıştır. Bu nedenle banka veya kredi kartının hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi durumunda oluşabilecek hırsızlık, yağma, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık gibi suçlar ile banka veya kredi kartlarını kötüye kullanma suçu arasında gerçek içtima hükümleri uygulanarak fal her bir suçtan ayrı ayrı cezalandırılmalıdır. Örneğin failin kurduğu düzenek ile ATM makinesine para çekmek için gelen mağdurların şifresini öğrenmek suretiyle ele geçirdiği, ekonomik değeri olan taşınır mal niteliğindeki banka kartı ile başka bir ATM cihazına gidip para çekmesi durumunda, banka veya kredi kartının kötüye kullanılması suçu yanında, hırsızlık suçu da oluşmaktadır. Mağdur birden fazla ise mağdur sayısınca suç oluşur ve gerçek içtima hükümleri uygulanır. Başkasına ait banka ve kredi kartını çaldıktan sonra bunu hukuka aykırı olarak kullanan kişi hırsızlık ve bu suçtan dolayı ayrı ayrı cezalandırılır. Gerçeğe aykırı olarak harcama belgesi, nakit ödeme belgesi ya da alacak belgesi düzenlemek veya bu belgelerde ne surette olursa olsun tahrifat yapmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlamak Banka Kartları ve Kredi Kartları Yasası’nda düzenlenen “sahte belge düzenlenmesi suçunu (5464 sayılı Y. m. 36); kart hamillerinin banka kartı veya kredi kartını kaybettiği ya da çaldırdığı yolunda gerçeğe aykırı beyanda bulunarak kartı bizzat kullanması veya başkasına kullandırması ile diğer kişilerin bunları bilerek kullanması “gerçeğe aykırı beyan suçu”nu (5464 sayılı Y. m. 37/1); kredi kartı veya üye işyeri sözleşmesinde veya eki belgelerde sahtecilik yapılması veya sözleşme imzalamak amacıyla sahte belge ibraz edilmesi “sözleşme ve ekli belgelerde sahtecilik suçu”nu oluşturur (5464 sayılı Y. m. 37/2).
Suçun soruşturma ve kovuşturması re’sen yapılır; şikâyet aranmaz. Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçunda kişisel cezasızlık nedenlerine de yer verilmiştir. Buna göre TCK m. 245/1’de yer alan suçun; haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığını aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin, zararına olarak işlenmesi durumunda, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz (TCK m. 245/4). Hesap kartını başkasına kullandırmak suç mu?b- Kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin rızası olmaksızın kartın kullanılması veya kullandırılması, c- Kişinin kendisine veya başkasına yarar sağlaması, Şartlarının birlikte gerçekleşmesi hâlinde TCK'nın 245/1. maddesinde yazılı olan suç oluşabilecektir.
Kredi kartım başkası tarafından kullanıldı ne yapmalıyım?Kredi kartının bir başkası tarafından ele geçirilip kullanılması durumunda mağdur olan tarafın bu durumu hemen öğrendikten sonra Asliye Hukuk Mahkemelerine giderek mağduriyetliliğini kanıtlayan sebepler ve delillerle beraber suçlu tarafa dava açmak için başvuruda bulunabilir.
Kredi kartı dolandırıcılığı kaç yıl?Sahte bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlama suçun cezası 4 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır (TCK md.245/3).
Kredi kartı dolandırıcılığı mağdurları ne yapmalı?KREDİ KARTI DOLANDIRICILIĞI MAĞDURLARI NE YAPMALI? Dolandırıcıların hedefi olduğunuzda derhal bankanın müşteri hizmetlerine ulaşmalı ve bu durumu bildirmelisiniz. Ayrıca kartın kullanıma kapatılmasını talep etmeli bu sayede daha fazla zarara girmenizi önlemelisiniz.
|