Giriş Tarihi: 7.3.2022 15:37 Son Güncelleme: 7.3.2022 15:37 Show
Kan gruplarının kendi içinde belirli özellikleri bulunmaktadır. Bazılarının görülme olasılığı oldukça yüksektir. Bazıları ise nadir görülebilmektedir. Bunun yanında kan grupları anne ve babadan gelen genlerle belirlenmektedir. Bu genlerin de belirli bir kalıtım şekli bulunmaktadır. Kan Uyuşmazlığı Nedir?Vücudumuzun belirli bir savunma mekanizması bulunmaktadır. Bu bağlamda insan vücudu, insan dokusunun bir parçası olmayan her maddeye karşı belli bir tepki göstermektedir. Bunlara nakil operasyonları da dahildir. Bu yabancı maddelere antijen denmektedir. Savunma sistemi bu antijenlere yanıt olarak antikor üretmektedir. Antikorlar, vücudun savunma hücreleridir. Kan nakillerinde de bu durum görülebilmektedir. Bu nedenle doğru kanın insana verilmesi gereklidir. Örnek olarak A kan grubuna sahip olan birisinde B antikoru bulunmaktadır. Bu nedenle A kan grubu olan birisine B kan grubu kan verirse B antikorları saldırarak çökeltmektedir ve bu durum ölüme kadar gitmektedir. Kan uyuşmazlığı ise daha çok Rh faktörüne bağlı gerçekleşmektedir. Anneden ve bebek arasındaki Rh uygunsuzluğu olarak bilinmektedir. Evlilikte Kan Uyuşmazlığı Nasıl Olur?Kan uyuşmazlığın sebeplerinden yukarıda bahsetmiştik. Burada ise nasıl oluştuğundan bahsedeceğiz. Bu açıdan baktığımızda Rh(-) kan grubuna sahip bir annenin karnındaki bebek, Rh(+) olan babasından gelen özelliklerle Rh(+) olarak belirlendiğinde kan uyuşmazlığı görülmektedir. Bu nedenle Rh faktörüne bağlı kalıtım oldukça önemlidir. Anne ve babanın Rh antijeni durumuna göre olasılıklar değişmektedir. Ayrıca kan uyuşmazlığı ilk çocukta görülmeyebilir. Bu karşılaşmayı ise plasenta bariyeri görev almaktadır. Özet olarak annenin kanıyla bebeğin kanı uyuşmadığında, annenin savunma hücreleri bebeğin kanını yabancı madde olarak görüp saldırmaktadır. Bu bağlamda bebeği ölüme kadar götürebilen birçok olumsuz durum ortaya çıkmaktadır. Bahsettiğimiz olumsuz durumları önlemek içinse anneye gebeliğin belirli haftalarında kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmaktadır. Kan Uyuşmazlığı İğnesiKan uyuşmazlığı sorunundan yukarıda kısaca bahsetmiştik. Burada ise bu olumsuz durumlarda uygulanan bir iğneden bahsedeceğiz. Genelde ilk gebeliklerde kan uyuşmazlığı görülmemektedir. Fakat daha sonraki gebeliklerde sorun çıkmasın diye 28-34. Haftalar arasında anneye kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır. Bebek doğduktan sonra Rh(-) ise yeni bir doza gerek yoktur. Fakat Rh(+) ise ilk 72 saat içerisinde mutlaka anneye 2. Doz iğne de yapılır. Bu bağlamda bundan sonraki gebeliklerde Rh uygunsuzluğundan %100'e yakın oranda korunmuş olur. Kan uyuşmazlığı iğnesi ayrıca gebeliğin ilk haftalarında herhangi bir anormal kanamaya karşı da yapılabilmektedir. Hangi Kan Grupları Evlenemez?Kan uyuşmazlığının nedeninden ve önlemlerinden bahsettik. Bu durumda bazı kan gruplarının evlenmeleri sakıncalıdır. Ayrıca kan uyuşmazlığında önemli olan Rh faktörüdür. Diğer faktörlerin pek bir önemi yoktur. Bu bağlamda Rh(-) olan kadınla Rh(+) olan erkek evlendiğinde kan uyuşmazlığı ortaya çıkmaktadır. İlk bebekte annenin savunma hücreleri geç yanıt verdiği için sorunsuz doğabilmektedir. Fakat diğer çocuklarda savunma hücreleri direkt olarak etki edeceğinden ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu olumsuz durumları engellemek içinse hamilelik döneminde kan uyuşmazlığı iğnesi kullanılmaktadır. Bu iğneler ise ilk çocukta anormal bir durum olması halinde kullanılırken onun haricinde ikinci ve sonraki çocuklarda direkt olarak anneye verilmesi gereklidir. Rh faktörüne göre kan uyuşmazlığının görülme olasılıkları şunlardır:
 Gebelikte annenin kanı Rh(-) babanın kanı da Rh(+) olduğunda anne baba arasında Kan uyuşmazlığı vardır. Bebek eğer Rh(+) bir kan grubu varsa anne adayının savunma mekanizması bebeğin kan hücrelerini yabancı bir madde olarak algılar ve onları parçalamaya yönelik bir mekanizma geliştirir. İlk gebelikte anne bu yeni kan hücrelerine karşı savunma geliştirene dek bebek doğmuş olacağından, bebek kendini bu ataktan kurtarır. Ancak annenin vücudundaki savunma sistemi ikinci hamilelikte daha tecrübeli olacağından, etkili bir savunma ile bu bebeğe şans vermeyebilir. Gerekli tedbirler zamanında alınmadığı halde, sonraki gebeliklerde annenin bu savunma sistemi henüz doğmamış bebeğin kanındaki Rh(+) hücreleri ile karşılaştığında, bu sefer hazır olan savunma hücreleri yani antikorlarla şiddetli bir savunma başlatır ve böylece bebeğin yaşamı tehlikeye girebilir!!! Kan uyuşmazlığı durumunda bebek ne gibi bir zarar görür?Anne ve baba kan uyuşmazlığı olması durumunda annenin savunma sistemi bebeğin farklı kan grubunu kendisine yabancı madde olarak algılar ve bu maddeyi yok etmek için annenin vücudunda bazı savunma hücreleri yani antikorlar oluşmaya başlar. Bu antikorlar göbek kordonu yolu ile bebeğe geçer. Buna bağlı olarak bebekte kalp yetmezliği ve sakatlık gibi ciddi sağlık sorunlar görülebilir. Her geçen gün kansızlığı artan bebeğin vücudu su toplayabilr ödem oluşabilir.Sarılık, beyin hasarı ve hatta İlerleyen dönemde bebek anne karnında kalp yetmezliğinden kaybedilebilir. Doğum öncesi ne gibi tedbirler alınmalıdır?Anne adayı mutlaka doğum yapmadan önce kan grubunu bilmelidir.Eğer anne kan grubu hakkında kesin bilgiye sahip değilse, kan grubunun tespit edilmesi için test yapılmalıdır. Kan uyuşmazlığına erken müdahale mümkündür! Kan uyuşmazlığı olması halinde, ilk hamilelikte genellikle sorun yaşanmayabilir. Ancak ikinci ve daha sonraki gebeliklerde risk yükselir. Herhangi bir nedenle anne ile anne karnındaki bebeğin kanlarının karışması durumunda, önceden koruyucu iğne yapılmamış ise kan uyuşmazlığı sorunlu bir hale gelebilir. Kanların karıştığı fark edilirse acilen koruyucu iğne yapılmalıdır. Kan uyuşmazlığına tıbbi müdahaleEğer gebeliğin 28. haftasına kadar anne ile bebeğin kanlarında karışma meydana gelmediyse ki bu durum ‘indirek coombs’ dediğimiz kan testi ile tespit edilerek bu haftada koruyucu iğne yapılır. Doğumdan sonra bebeğin kan grubu RH pozitif anneye ilk 72 saatte RHOGAM iğne yapılır. Koruyucu iğne, anneyi daha sonraki gebeliklerinde de korumaya devam eder. Kürtaj veya düşük durumlarında da tedbir alınmalıAnne adayının düşük yapması veya kürtaj yaptırması durumlarında dahi, kan uyuşmazlığı tespit edildiği takdirde ilk 72 saatte uyuşmazlık iğnesi yapılması ilerideki gebeliklerinde anneyi koruyacaktır. RH negatifseniz aşağıdaki her durumlarda RHOGAM yaptırmalısınız:
Hangi kan grupları evlenemez tablosu?A; B ya da AB grubu çocuk doğar. A ve B gruplarının birleşmesinden A; B, AB ya da 0 grubu çocuk doğabilir. AB kan grubuna sahip birisi hangi kan grubuyla birleşirse birleşsin hiçbir zaman 0 kan grubu çocuğu olmaz. 0 kan grubu hangi kan grubuyla birleşirse birleşsin hiçbir zaman AB kan grubu olan bir çocuğu olmaz.
Anne Rh pozitif baba Rh negatif olursa kan uyuşmazlığı olur mu?Rh uygunsuzluğundan sadece Baba pozitif anne negatif iken söz edilebilir. Baba negatif anne pozitif ise uyuşmazlık önemli değildir. Bazen Rh(-) bir kadına hata ile Rh(+) kan verilebilir. Bu durumda ortada gebelik yokken bile kadının kanında anti-Rh antikorlar bulunabilir ve ilk bebek uygunsuzluktan etkilenebilir.
Evlilikte kan grubu uyumu nasıl olmalı?Yalnızca kadının Rh negatif, erkeğin ise Rh pozitif olduğu durumlarda uyuşmazlık oluşabilir. Kadın Rh negatif, erkek Rh pozitif ise uyuşmazlık oluşabilir. Kadın Rh pozitif, erkek Rh negatif ise uyuşmazlık yoktur. Kadın Rh negatif, erkek Rh i negatif ise uyuşmazlık yoktur.
Hangi kan grupları arasında uyuşmazlık olur?Anne adayı Rh (–) kan grubuna, baba adayı da Rh (+) kan grubuna sahip olduğu zaman anne adayı ile baba adayı arasında Rh yani kan uyuşmazlığı var demektir. Rh uyuşmazlığı şöyle gerçekleşir; Eğer Rh (–) anne ve Rh (+) bir baba çocuk sahibi olursa, ilk bebek Rh+ olduğu takdirde bu bebekte bir sorun olmamaktadır.
|
0 rh negatif ve ab rh pozitif uyumu
İlgili Mesajlar
Telif hakkı © 2024 menakung Inc.
